Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
pojedynczychelementów,alesyntetyczneuchwycenie
„kompleksucechpewnegoobszaru”,„całościową
charakterystykęregionuZiemi”(
TotalCharactereiner
Erdgegend
;Humboldtużywałtakżeinnych,podobnych
sformułowań).Wdzieletymsłowo
Landschaft
znalazło
zastosowanie,gdyżświetnienadawałosięjakoskrótowe
określenieowego„kompleksucech”,„charakterystyki
obszaru”.AleA.vonHumboldt,mającylicznekontakty
wkręgachartystycznych(wtymfrancuskich),zapewne
porazpierwszyużyłgowpodobnymznaczeniu
wwykładachiartykułachjużwroku1806(Haber2004).
A.Richling,J.Solon(2011),M.Degórski(2005),awślad
zanimiwieluinnychbadaczy,uznajątozapierwsze
sformułowaniedefinicjikrajobrazu,azarazemjeden
zpierwszychprzypadkówużyciategosłowajakoterminu
naukowego.Jednak–jakjużwspomniano
–J.Schmithüsen(1970)wcaleniebyłtegopewien.Ale
jeślinawetHumboldtniebyłwynalazcą,tozpewnością
byłonwielkimpopularyzatoremterminu.Ogromna
popularnośćjegopracsprawiła,żejeszczezajegożycia
takieznaczenieterminukrajobrazstałosiępowszechne
i„w1850rokufilozofK.Rosenkranzpisał,żekrajobrazy
sątozintegrowanestopniamilokalnesystemyzzakresu
wszystkichpaństwprzyrody(…)przyczymwłączał
turównieżdziałalnośćludzką”(Kondracki1976,s.15).
Zauważmy,żedo1850r.opublikowanezostałydopiero
pierwszetomy„Kosmosu”.Wtensposóbpodwpływem
Humboldtatermin
Landschaft
zostałoderwany
odoznaczaniakonkretnego,jedynegoobszarunaZiemi,
cobyłozgodnezpierwotnymznaczeniem,ijakczynił
tonp.A.Ortelius.Stałsięzespołem,kombinacjącech,
ataka,bądźpodobnakombinacjacech
mogławystępowaćwróżnychmiejscachglobu.
AlexandrowivonHumboldtowizawdzięczamy
wprowadzenie,bądźupowszechnienie,stosowania
terminukrajobrazwnajczęściejdziśprzyjmowanym
znaczeniutypologicznym.
WpracachHumboldtaznajdziemyteżsłowokrajobraz
naoznaczeniekonkretnegowidoku,zwłaszczawopisach
