Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
cystów.Zarównojednakwnurcieradykalnym,jakiugodowymbrakujewypowiedziiod-
niesieńdotyczącychusytuowaniaradiaitelewizji.Nurtradykalnystawiałzdecydowanie
ibezkompromisowopostulatwolnościsłowaidrukuorazzniesieniacenzuryprewencyj-
nej.Ponadtojednakwpoglądachwyrażanychprzezopozycjęwystępowałorównieżmy-
ślenieopodzialeprzestrzenipublicznejnadwiesfery.Pierwszaznichtosferapluralizmu
adruga–sferamonopoluzarezerwowanadlawładzy.Dlaczęściprzedstawicieliopozycji
właśniewtejpierwszejsferze,obokzwiązkówzawodowych,stowarzyszeń,samorządów,
byłobymiejscenaśrodkimasowegoprzekazu,jakmożnaprzyjąć–bezcenzuryikoncesjo-
nowania
116
.Problempolegałjednaknatym,żewtymokresienawettakakompromisowa
koncepcjadwóchsferniemogłaliczyćnapoparciewładz.Najbliższemiesiąceoznaczały
zmianytegostanurzeczy,choćbardzopowolne.Jeżelichodziomedia,toliberalnykurs
wobecumiarkowanejopozycjiznajdujewyrazwczerwcu1987r.,wwyrażeniuzgodyna
legalnewydawaniemiesięcznikanResPublica”,tolerowaniudziałalnościKlubuMyśliPo-
litycznejnDziekania”,innychklubóworazwyrażaniuzgodynarejestrowaniutowarzystw
gospodarczych.Następujepewnezłagodzeniecenzury
117
,czegodowodemjestto,żepo-
jawiająsiępublikacjeprasowekrytykującecenzurę
118
.Wsferzepolityki,latem1987r.
zinicjatywyczłonkaBiuraPolitycznegoJ.Czyrkadochodzidospotkaniaprzedstawicieli
władzzreprezentantamiśrodowiskkatolickich,ajesieniązostajeutworzonajawniedzia-
łającaKrajowaKomisjaWykonawczaNSZZnSolidarność”.Dlawzmocnieniatendencji
dodialoguzopozycjąistotneznaczeniemiałaporażkawładzwreferendumprzeprowa-
dzonymwlistopadzie1987r.,któremiałosłużyćuzyskaniuaprobatyspołecznejdlabar-
dziejradykalnychkrokówekonomicznych
119
.Możnaprzyjąć,żedokońca1987r.kwestia
wolnościmediówiwolnościsłowaniejestszczególnieeksponowanawwypowiedziach
ipostulatachopozycji
120
.
Wsferzemediówrok1988rozpoczynasięzaprzestaniemzagłuszaniaprzezwładze
RadiaWolnaEuropaiGłosuAmeryki,osłabieniempresjicenzury,choćbywrocznicowych
publikacjachnatematMarca1968r.atakżewsprawachdospodarczych
121
.Odstycznia
116Szerzejpor.J.Skórzyński,Ugodairewolucja...,s.145in.
117Takąocenęwyraziłjesienią1987r.,m.in.J.LityńskiiW
.Trzeciakowski.Por.OkrągłyStół.Doku-
mentyimateriały,(red.)W
.Borodziej,A.Garlicki,tomI,wybóriopracowaniedokumentówB.Brzostek
iG.Sołtysiak,współpracaP
.Kowal,Warszawa2004,s.82,s.100.
118Niebezznaczeniabyłoto,żeautoremkrytykibyłbiskupK.Romaniuk–por.Onaturalneprawo
dosłowa,nPolityka”,nr22,z20maja1987r.Ozmianiewklimaciemediówmożeświadczyćto,żejeszcze
rokwcześniejpopierwszymorzeczeniuTrybunałuKonstytucyjnego,wktórymuznanoniekonstytucyjność
rozporządzeniaRadyMinistrów,wpierwszychrelacjachdziennikarzetelewizyjnipopieralistanowiskorzą-
du.Por.J.Roszkowski,Strefawysokiegoryzyka,nPolityka”nr8,z21lutego1987r.
119Szerzejpor.A.Dudek,Reglamentowanarewolucja...,s.92in.;A.Garlicki,Karuzela...,s.64in.;
P
.Marciniak,Spiralnyruchkudemokracji.PresjaspołecznaaupadeksystemukomunistycznegowPolsce
(1986–1989),(w:)Polska1986–1989:koniecsystemu.Materiałymiędzynarodowejkonferencji,tomI,
Warszawa2002,s.34in.;A.Stelmachowskipiszącotychwydarzeniachużywaokreślenianprzedświt
przełomu”.Por.A.Stelmachowski,Kształtowaniesię...,s.39–40.
120WreprezentatywnymdlaopozycjidokumencienOświadczeniuuczestnikówzebrania7listopada
1987r.”przyjętymnanaradzieprzedstawicieliśrodowiskniezależnych,zaproszonychprzezL.Wałęsę,
wśród10podniesionychproblemówniebyłokwestiiwolnościmediów,choćwdyskusjikrytykowanocen-
zuręorazpostulowanozmianywprawieprasowym.CzynilitozwłaszczaR.BugajiT
.Zieliński.Por.Okrą-
głyStół.Dokumenty...,tomI,s.101in.
121Por.J.Skórzyński,Ugodairewolucja...,s.56in.orazI.Borkowski,Światwolnegosłowa.Język
propagandypolitycznej1981–1995,Wrocław2003,s.42in.
–44–
