Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1
Turystykakulturowawbadaniachnaukowych
1.1.Dziedzictwokulturoweatrendyrozwojowewspółczesnej
turystyki
PierwotnełacińskieznaczenieterminuHkultura”odnosisiędoczynności
Huprawiania”,Hpielęgnowania,anawetHhodowli”określonychumiejętności
technicznych.DopierowXVIIIwiekupojęcietouległometaforyzacjiizaczęło
dotyczyćcałościracjonalnejdziałalnościczłowieka,azwłaszczapielęgno-
waniawyższychidei,uprawianiasztukiorazaktywnościpolitycznej(Burszta,
2004).ImmanuelKant(1986)postrzegałkulturęjakoHwyrabianiezdatności
istotyrozumnejdodowolnychcelówwogóle”.Zgodniezjegotokiemrozumo-
waniawyłączniekulturamożebyćostatecznymcelemprzyrodywodniesie-
niudoroduludzkiego.
WiekXIXwprowadziłistotnąmodyfikacjęwsposobierozumieniakultu-
ry.Pojawiasiędeskryptywnysenstegopojęciawodniesieniudozbiorowości,
októrejcechachkulturowychorzekabadacz.Zrodziłasięwtedyideaklasyfi-
kacjiróżnychaspektówkulturycharakterystycznychdladanejzbiorowości
ludzkiejijednocześniespajającychwpewnąwyróżnionącałość-wspólna
historiaitradycjauznanezostałyzaczynnikintegracjiwewnętrznejregio-
nów,któredziękikulturzezachowująswojątożsamość(Lisocka-Jaegermann,
2003a).Wtymsamymstuleciuzrodziłasięinstytucjonalnienowadyscyplina
wiedzy,którawyrosłanagrunciefascynacjiświatempozaeuropejskim-an-
tropologiakultury.JaktwierdziC.Geertz,dlabadaczytamtychczasówkultu-
raoznaczałapoprostuZachód,traktowanyjakoH[…]jedynieracjonalną,hi-
storyczną,rozwojowąinabożnąHcałość“.Zachódtocentrumświatowejmyśli
ikrólestwopoznania,którestajenaprzeciwkoogromuperyferii,całościwobec
tegopierwszegoopozycyjnejiantytetycznej,boopartejnaprzesądach,sta-
tycznej,archaicznejiprzesyconejmagią”(za:Burszta,2004,30).
NaprzełomieXIXiXXwiekudokonałasięjakościowazmianawsposobie
postrzeganiaidoświadczaniaobcości,kiedytoróżnicepomiędzymnąapery-
feryjnymobcymzaczęłybyćpostrzeganewyłączniejakoróżnicekulturowe
orazwyrazodmiennościkulturowegowyposażeniaiwarunkówżycia.Wba-
daniachnaukowychzaczętopodejmowaćkwestiepostrzeganiaodmienności,
procesówbudowaniatożsamościlokalnych,regionalnychinarodowychoraz
roli,jakąodgrywająonewówczesnymświecie(Lisocka-Jaegermann,2011).
Przyjęto,żetowłaśniekultura,anieewolucja,tłumaczyzróżnicowanieoby-
czajów,stylówżycia,czyformwierzeńreligijnychróżnychzbiorowościludz-
kich.Kulturazyskałatymsamymcechypowszechności,wszechobecności