Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Bratswojegobrata(1046?-1079)
29
iPomorzan.ByćmożepóźniejszezainteresowanieHermanaekspansją
napółnocwynikałowłaśniezdoświadczeńwywodzącychsięztego
okresu20.Niewykluczonenawet,żepierwsząpróbęwtymkierunku
podjąłjeszczeprzedobjęciemtronupolskiego,ok.1074r.Zdaniem
PowierskiegowiarygodnamożebyćbowiemzapisanaprzezTatiszcze-
wainformacjaonieudanejwyprawiepolskiegoksięcianaPomorze,
którąjegozdaniemmożnaewentualniewiązaćzosobąHermana21.Wy-
nikinowszychbadańarcheologicznychzdająsięsugerować,żejednym
zgłównychzadańmłodegoHermananaMazowszubyłalikwidacja
ostatnichśladówodrębnościtejkrainypoprzeznadzórnadbudową
irozbudowąnowejsiecigrodów,któraostateczniepołożyłakresdo-
tychczasowejDprzejściowej”strukturzeosadniczej,opartejnarównoleg-
łymfunkcjonowaniudawnychgrodówDplemiennych”inowychgro-
dówDpaństwowych”22.
JeśliSzczodryfaktyczniewyznaczyłbraturolęDmargrabiego”23
mazowieckiego,byćmożenawiązywałdoistniejącegojużwcześniej
wPolscezwyczajuosadzaniaprzedstawicielidynastiinatakichświeżo
pozyskanych,pogranicznychterenach.AktywnyudziałbraciMiesz-
kaIwwalkachzWieletamimożewskazywać,żeprzebywalioninate-
renachpogranicznychwrolizwierzchnikówswegorodzajunieformal-
nychDmarchii”.Zgodniezszerokoakceptowanąprzezbadaczy
hipoteząBolesławChrobrymiałotrzymaćzażyciaojcaprzejętyod
CzechówKraków,apóźniejrezydowałtamzapewneMieszkoII.Zwy-
czajosadzaniamłodszychczłonkówdynastiinaterenieoddalonymod
głównegocentrumpolitycznegokraju,ajednocześniepołożonymna
pograniczu,bardziejjednoznacznepotwierdzeniewźródłachznajduje
wtymokresiewodniesieniudoksięstwaczeskiego,gdziejuniorzy
otrzymywaliwzarządterenynaMorawach.Podobnasytuacjawystępo-
wałarównieżnaRusi24.Różnicapolegałanatym,żenaRusirozrodze-
20P
.Wiszewski,WładysławHerman,s.129.
21J.Powierski,Kryzysrządów,s.81.
22Por.M.Trzeciecki,PoczątkiPłocka,w:Płockwczesnośredniowieczny,red.A.Go-
łembnik,Warszawa2011,s.98.
23Dlauniknięcianieporozumieńnależypodkreślić,żepisanetuwcudzysłowie
określeniaDmarchia”iDmargrabia”mającharakterumownyiniesugerująistnienia
wjedenastowiecznejPolscesystemusformalizowanychmarchiipogranicznychnawzór
karolińskiczyottoński,ajedyniewskazująnaspecyfikęzarządzaniatakimiterenami.
24Por.J.Bieniak,Polskaelita,cz.1,s.34,35.
