Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KrólestwoPolskiewokresienamiestnictwaIwanaPaskiewicza(1832-1856)...
wSkierniewicach,acarapowiadomionoby,żenwprzypadkusprzeciwubędziemiałprzeciwko
sobiecesarzaKonstantego,dopominającegosięprawswoichdotronurosyjskiego”
19
.
Pomysłzogłoszeniemwielkiegoksięciacaremtrąciłkolejnądymitriadą(zKonstantymwroli
nowegonDymitraSamozwańca”),comusiałoskończyćsiękompromitacją.
LepszymrozwiązaniemwydajesiębyćpróbaogłoszeniaKonstantegonamiestnikiem,
względniewicekrólem,wmiejscebyciawicekrólemdefacto,wposzerzonymKrólestwiePolskim,
któryotrzymujejedynieto,coobiecałmuAleksander
,aczegoniechcezrealizowaćMikołaj.
Należałobyzatemdoprowadzićdokonfliktuwewnątrzdomupanującego,alezutrzymaniem
jednościpaństwowejmiędzyCesarstwemaKrólestwemPolskim,przy,byćmoże,zamianieunii
realnejnaosobistą.Następnymkrokiem,coteżnienastąpiłobyodrazu,byłobypowstaniewWar-
szawie(łączniezWilnem)secundogenituryRomanowych.Naogłoszeniepełnejniepodległości,
achybaotochodziłowpomyślepolskiegogenerała,koniecznebyłybysprzyjająceokoliczności
międzynarodowe,atychnarazieniebyło.
Wczasienocylistopadowej1830r
.ks.A.Czartoryskiorazks.F
.K.Drucki-Lubeckipróbo-
waliwspólnieprzekonaćKonstantego,abypodjąłpróbęrealizacjiswoichwładczychaspiracji,
alewodpowiedziusłyszelijedynie:Jenememelederien
20
.Byćmożepropozycjatanadeszła
zbytpóźno,jednakisamwicekróldefactoniebyłwstaniewkrytycznymmomenciewalczyć
oswojądominującąpozycjęwsystemiewładzyKrólestwaPolskiego.
Nieulegawątpliwości,wspólnedziałaniewładzKrólestwaPolskiegoiKonstantegowod-
powiedzinaburdęwznieconąwnoclistopadową1830r
.przezpodchorążychigarśćcywilnej
młodzieżywzmocniłobypozycjępaństwapolskiegowobecRosji,torującdrogędopowstania
wprzyszłościsecundogenituryRomanowówwWarszawie.Zpewnościąbyłobytorozwiązanie
zewszechmiarlepszeniżuzyskanefinalniew1832r.,stanowiącwdodatkudobryfundament
dodalszychdziałańnarzeczuzyskaniapełnejniepodległościprzezPolskę.
PropozycjefeldmarszałkaIwanaDybiczazkońca1830r.
13grudnia1830r
.feldmarszałekI.Dybiczzostałmianowanydowódcąprzyszłejarmii
interwencyjnej.nWielkąwładzęnieograniczonąnietylkonadwojskiem,alenadwszystkiemi
ziemiamiPolskimupowierzono,całykrajpolskiwstaniewojennymogłoszono,inowychgu-
bernatorówdotychziemwysłano”
21
.
28grudniadoPetersburgaprzybyłkolejny(poksięciuF
.K.Druckim-LubeckimipośleJanie
Jezierskim)wysłannikwładzKrólestwa;byłnimpłkTadeuszWyleżyński,adiutantgen.Józefa
Chłopickiego,dyktatorapowstania.
19
PamiętnikiGenerałaPrądzyńskiego,Kraków1909,t.I,s.211,przyp.1.
20
Por
.W
.Tokarz,SprzysiężenieWysockiego...,s.253-254.
21
S.Barzykowski,Historyapowstanialistopadowego,Poznań1883,t.II,s.77.
20