Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.
nejwładzymonarszej,jakFrancjaczyAustriauzna-
niemcieszyłsięgłówniestatusdworski.WHiszpanii
natomiastprestiżemipowodemdodumybyłafunkcja
urzędnika11.Ijeszczejednauwagawartaodnotowania,
równieżautorstwaS.Grzybowskiego:
Równieżfenomenszlachtydrobnej,zwanejunasza-
ściankową,wykraczałpozaramykodeksuhonorowe-
go,któryzabraniałszlachcicowiwłasnąrękąuprawiać
rolę.Oszlachciankachztychrodzinmówiono,żepasą
krowywrękawiczkach,cooznaczało,żeniczyminnym
sięodwłościaneknieróżniły12.
Wartoprzytymnadmienić,żetylkowąskagrupaosób,
rekrutującasięzestanuszlacheckiego,interesowałasię
politykąiangażowaławsprawypubliczne.Stanszlache-
ckibyłbardzozróżnicowany,auboższaszlachta,która,
jakjużwspominano,byłaliczna,częstoigęstoszuka-
łasposobunaawansizdobycieprestiżu,acosięztym
wiąże,naszybkiewzbogaceniesię.Takąszansędawał
jejudziałm.in.wkampaniachwojennychczyposada
nadworachmożnowładczych.Czasamipróbowanoteż
szukaćszczęściaiodmianylosuwszeregachhierar-
chiikościelnej,czyzamuramiuniwersytetu.Ichoćtyl-
konielicznizestanuszlacheckiegozajmowalisiępoli-
tykąizsukcesemparaliwojaczką,towdalszymciągu
szlachtauważałasięzagłównycorpusRegni.Wartejest
teżodnotowania,tożewśródkobietzestanuszlache-
ckiegoupowszechniałasięsztukaczytaniaipisaniaoraz
wzrastałozainteresowanieedukacjąjakotaką.Ichociaż
lekturaszlachcianekograniczałasięgłówniedoliteratu-
rydewocyjnej,tojednakpogłębiaławiedzę,pozwalając
błyszczećwtowarzystwie,jeśliniebrylować,inapew-
norozwijałaumysł.
Epokaśredniowieczatotakżewzrostliczbymiast
iichmieszkańców.WPolsceprzeważałymiastamniej-
sze,możnabyrzecmiasteczka,którecechowałysięna
11
12
Tamże.
Tamże,s.44.
18