Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.
najemnicy.Wartoodnieśćsięjeszczerazdoprzemyśleń
S.Grzybowskiego:
Pamiętaćwreszcienależy,jakwielkąrolęwmiastach
grałygrupypozostającepozawszelkimizorganizowany-
mistrukturamispołecznymi.Zjednejstronybylitotzw.
hultaje,czyligrzeczniejmówiącludzieluźni,najróżniej-
szejkondycji,tworzącynierazrezerwowąarmiępracy.
Zdrugiej—ludzieczasemświadomie,częstozwyroku
losu,skazaninakijżebraczy.Awreszcieistniałapew-
nailośćludzinaznaczonapiętnemzawodu—kat,hy-
cel—uważanychzanieczystychiniedopuszczanychdo
współżyciazżadnymorganizmemspołecznym16.
Miastoczęstorządziłosięwłasnymiprawami,miało
swojeinteresygospodarcze,awszystkimtymmusiał
sięzajmowaćsamorząd.Ośrodkimiejskieczęstotak-
żeprowadziłyzesobązaciekłąrywalizację,właśniena
polugospodarczym.Jednakże,cowarteodnotowania,to
wdrugiejpołowieXVwiekumiastawyzbyłysięambicji
współdecydowaniawsprawachkrajowych,prympod
tymwzględemzaczęłaodgrywaćszlachta.
Miastobudziłosiędożyciawrazzewschodemsłoń-
ca,rzemieślnicymiejscykończylipracęwrazzjegoza-
chodem.Ichwarsztatywychodziływprostnaulicę,co
umożliwiałoimsprawnąsprzedażtowaru.Orientację
wmiastachlokowanychnaprawieniemieckimzapew-
niałregularnyukładulic.Wcentrummiastamieściłsię
rynek,tamteżstałratusz,awpobliżuzwykleznajdo-
wałsiękościółparafialny.Wżyciucodziennymmiesz-
kańcówmiast,rytmwytyczałobiciedzwonów.Byłyone
znanejużwstarożytnejAzji.JakpiszeJanAdamczew-
ski,DichdźwiękoznajmiałEgipcjanom,GrekomczyRzy-
mianomporęsprzedażyrybnatarguczyteżgodzinę
otwarciałaźni”17.Wżyciumiejskimczasówkrólewicza
Kazimierza,biciedzwonówwzywałonamodlitwę,infor-
mowałooprzyjeździemonarchy,zagrożeniuzewnętrz-
16
S.Grzybowski,Narodzinyświatanowożytnego,s.59-60.
17
J.Adamczewski,KrakówodAdoZ,Kraków1992,s.60.
20
