Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tezy,
zgodnie
z
którą
zewnętrzne
formy
monastycyzmu
chrześcijańskiegoniesąwyłączniejemuwłaściwe,dobłędnego
twierdzenia,jakobywcałejswejtreścibyłonczymśzupełnieobcym
chrześcijaństwu.Sądtakidostrzeżeraczej,jakgłębokomonastycyzm
osadzonyjestwpierwotnejchrześcijańskiejnauceowyrzeczeniusię
świataczywposzczególnychascetycznychwątkachNowego
Testamentu
i
jak
wiele
da
się
znaleźć
jego
zwiastunów
wnajdawniejszejhistoriiKościoła,atowłaśniewśródjejprzejawów
najbardziejcharakterystycznych.Wymieńmytutylko–ponieważ
najstarszymonastycyzmsamkładłnatonacisk–chrześcijańskie
męczeństwo.JeśliTertulian[1]ukońcaIIwieku,podczasjednego
z
okresów
prześladowań,
napomnieć
chce
męczenników
doniezłomności,pisze:„Jestrzecząobojętną,czychrześcijanin
znajdujesięwwięzieniu,czynawolności,albowiembezwzględu
nato,gdzieprzebywa,pozostajepozaświatem,awięzieniejestdlań
tymsamym,czympustyniabyładlaproroków”.(Wtychostatnich
słowachautormanamyśliEliaszaiJanaChrzciciela).Jeślizatem
Tertulianwypowiadasięwtakisposób,tojegosłowasąbardzo
znamiennymwyrazemwrogościchrześcijaństwawobecstosunków
kulturowychtowarzyszącychjegowyrastaniu;wrogości,która
doprowadziładonarodzinmonastycyzmu.Fragmenttenbrzmiomalże
jakproroctwozapowiadająceto,cowydarzyłosięokołostulatpóźniej:
gdymianowiciechrześcijaninjakotakiniemiałjużwielkichszans
naznalezieniesięwwięzieniu,postawiłsobiepytanie,czyteraztonie
pustyniajestmiejscem,gdziemógłbywieśćgodnysiebieżywot.
Głębokizwiązekzmęczeństwemmonastycyzmodczuwałodsamego
początku,anazywającsamsiebiejużwcześniej„męczeństwem
codziennym”,mógłsądzić,żeoferujehojnąrekompensatęwzamianza
zjawisko,któregomożliwykiedyśzaniksmuciłniektórychjużwIII
wieku[2].Wrzeczysamejmonastycyzmwswejistociejestowocem
walkiKościołachrześcijańskiegozkulturąantycznąitotunależy
przedewszystkimszukaćtego,wczymtkwijegoodrębność
odpierwotnegochrześcijaństwa,azarazemjegogłębokieznim
pokrewieństwo.Twierdzeniekatolików,jakobypierwsichrześcijanie
bylijednocześniepierwszymimnichami,jestfałszywejużdlatego,
żezjawiskahistoryczneanisięniepowtarzają,aniniepozostają
