Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B1–B³êdywpomiarachanalitycznych
25
B³êdyoperatora(ang.operatorerrors)mog¹wynikaæzbeztroski,nie-
wystarczaj¹cegowyszkolenia,chorobylubniesprawnoœci.B³êdyinstru-
mentalne(ang.equipmenterrors)pochodz¹odszk³amiarowegonieodpo-
wiadaj¹cegonormom,wadliwychlubzu¿ytychczêœcimechanicznych,
nieprawid³owychsygna³ówelektrycznychoraznieodpowiedniegolub
Ÿlekontrolowanegoœrodowiskalaboratoryjnego.B³êdymetodyczne
(ang.methodlubproceduralerrors)spowodowanes¹nieodpowiedni¹
metod¹walidacji,zastosowaniemmetodydonieodpowiednichdlaniej
próbeklubzakresustê¿eñanalitulubte¿niespodziewanymizmianami
charakterystykipróbki,którezak³ócaj¹pomiary.B³êdyokreœlonepro-
wadz¹cedowartoœcilubwynikówwiêkszychni¿prawdziweokreœlane
s¹jakob³êdysystematycznedodatnie(dodatnieobci¹¿enie,ang.posi-
tivebias);natomiastprowadz¹cedowartoœcilubwynikówmniejszych
ni¿prawdziwe—jakoujemneb³êdysystematyczne(ujemneobci¹¿e-
nie,ang.negativebias).Oszczególniedu¿ychb³êdachmówisiêjako
ob³êdachgrubych(ang.grosserrors).Powinnyonebyæ³atwozauwa¿al-
neinatychmiasteliminowane.
B³êdyokreœlonemog¹byæproporcjonalnedorozmiarupróbkipobra-
nejdoanalizy.Jeœlitakjest,maj¹onetakisamwp³ywnawartoœæwyniku
bezwzglêdunawielkoœæpróbkiiichobecnoœæjesttrudnadowykrycia.
Naprzyk³admiedŸ(II)mo¿naoznaczaæmiareczkowoporeakcjizjod-
kiempotasuwceluuwolnieniajoduzgodniezrównaniem
2Cu2++4I–®2CuI+I2
Jednakreakcjaniejestspecyficznadlamiedzi(II)—obecnewpróbce
¿elazo(III)reagujewtakisamsposób.Narysunku2przedstawionowyni-
kioznaczeniamiedziwkilkuró¿nejwielkoœcipróbkachstopuzawie-
raj¹cego20%miedzioraz0,2%¿elaza.B³¹dbezwzglêdny+0,2%lub
wzglêdny1%(dodatnieobci¹¿enie)jesttakisam,niezale¿nieodwielko-
œcipróbki,zpowoduobecnoœci¿elaza.B³êdówtegotypumo¿nanie
zauwa¿yæ,chyba¿eznanes¹sk³adnikipróbkiichemizmmetody.
Sta³eb³êdyokreœloneniezale¿¹odwielkoœcipróbkiiwzwi¹zku
ztymstaj¹siêcorazmniejistotne,gdypróbkasiêzwiêksza.Naprzyk³ad
przyu¿yciuwizualnegowskaŸnikawprocedurzemiareczkowejdo
wynikoznaczeniamiedzi/%
wartoϾprawdziwa
wielkoœæpróbki/g
dodatnib³¹dsystematyczny
obci¹¿enie)
(dodatnie
Rys.2.Wp³ywb³êduproporcjonalnegonaoznaczeniemiedziwobecnoœci¿elaza
metod¹miareczkow¹
