Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
9
Morawcabędącegostudiumwczesnośredniowiecznejpogłoskiorzekomym
ujściucałokrólaOlafaTryggvasonazbitwywØresund,poszkicWłodzi-
mierzaGogłozyowspółcześniedokonującejsięrewolucjikryptologicznej
ikryptograficznejijejpotencjalnychskutkachetycznych.TekstGogłozy
jednocześniespinatomklamrązdwomapierwszymitekstami,zwracając
uwagęnietylkonateoretycznąrolękoniecznościipotrzebytajemnicywe
współczesnymświecie,aleinajejpraktyczny,coraztogłębszywpływna
życieiwolnośćjednostki.
RozpiętemiędzyesejamiMorawcaiGogłozysąpozostałetekstyocha-
rakterzestudiumprzypadku,którepoświęconesą:modernistycznemu
zwrotowikurenesansowiijegoopisowizaproponowanemuprzezStephena
Greenblata(JoannaMaj);czarnejlegendziekrólowejMariiKazimierywPol-
sce(AleksandraSkrzypietz);poszukiwaniomutraconychsiedemnastowiecz-
nychznaczeńwmalarstwieVermeera(JakubGajda);osiemnastowiecznej,
pierwszejpolskiejrozprawieokryptologiiiszyfrowaniu(BartłomiejBroda);
tajemnicyKubyRozpruwaczawkulturze(ŁukaszSłoński);wiktoriańskiejhi-
storiiparazytologiiijejówczesnymetyczno-moralnymimplikacjom(Justyna
Jajszczok);filmominspirowanympowojennymilosaminazistówwAmeryce
Południowej(MaciejBiałous);powieściowymodczytaniomniewyjaśnionej
śmiercipremieraOlofaPalmego(MonikaSamsel-Chojnacka)orazflarcheolo-
gizacjidyskursu”ibudowaniupoczuciatożsamościnarodowejwodniesieniu
doarcheologiiwewspółczesnejMacedonii(PiotrMajewski).
WWahadleFoucaulta,swojejprzewrotnejpowieścipoświęconejteoriom
spiskowym,UmbertoEcofabularyzujerozważania,apóźniejposzukiwania
wszechogarniającegotajnegoPlanu,którymiałstanowićpodstawędoroz-
wojuwydarzeńwdziejachludzkości.Casaubon,jedenztrójkiredaktorów
ogarniętychideąposzukiwania,apotemtworzeniaowegoPlanu,którato
ideawymykasięwkońcuspodkontroli,mówioefektachfascynacjitajem-
niczościąispiskowościątak:flWkonsekwencjiwymyśliliśmynieistniejący
Plan,aOninietylkouznaligozadobry,alesamisobiewmówili,żeod
dawnamająwnimswojemiejsce,czylidokonaliutożsamieniaswoich
chaotycznychiniejasnychzamierzeńzfazaminaszegoPlanu,nakreślonego
zgodnieznieodpartąlogikąanalogii,pozoru,podejrzenia”2.Jakoredaktorom
poniższegotomupozostajenammiećnadzieję,żefllogikaanalogii,pozoru
ipodejrzenia”doczekałasięwnimnaukowegooglądu,akryptohistoryczne
rozważaniawnimprzedstawionebyćmożebędąstanowićpunktwyjścia
dodalszegozgłębianiatematykiwnimzaproponowanejzarównoprzez
badaczyhistorii,historiografii,jakiprzezbadaczynarracji.
RafałBorysławski,AlicjaBemben,JustynaJajszczokiJakubGajda
2U.Eco:WahadłoFoucaulta.Tłum.A.Szymanowski.Warszawa1993,s.617.
