Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
odkrywanych,właśniedziękinowoczesnymtechnologiom,politycznych
manipulacjiprawdą,wrewelacjachogłaszanychprzezludzitakichjakJu-
lianAssangeiEdwardSnowdenorazwczasachświadomości,żewkażdej
chwilikażdyznasmożebyćpodglądany,akażdynaszkrokśledzonyprzez
agencje,októrychistnieniunawetniemieliśmypojęcia.Przebadaniezatem
rolitajemnicy,tajnościiteoriispiskowychwhistoriiiwnarracjachokoło-
-lubpseudohistorycznychorazichkonsekwencjispołecznychipolitycznych
wydajesięobecnieszczególnieuzasadnione.
Kryptohistorie.Ukryteiutajonenarracjewhistoriitotom,wktórymnapolu
tychwłaśniezainteresowańspotykająsiępolscyhistorycy,filologowieiinni
badacze,byzastanowićsięzjednejstronynadznaczeniemszerokorozu-
mianychtematówtajności,spiskowościitajemnicyzhistorii,azdrugiejnad
tym,coTomaszWiśliczokreślawswoimesejujakoflwarunkigraniczne”dla
historii,oraznadwagąsamejmechanikinarracjidlakonstruowaniaopo-
wieściihistorii.Wrozumieniuflkryptohistorycznym”zatemnaszczególną
uwagęzasługują—wszerokimrozumieniutegosłowa—tekstyhisto-
ryczne,któreskupiająsięnatropieniu,odkrywaniuiopisywaniusekretów,
spiskówispekulacji,atakżenawyjaśnianiuichstrategiinarracyjnychoraz
mechanizmówichpowstawania.
TomKryptohistorieotwierajądwateksty,którekoncentrująsięnateo-
retycznejstronietego,comożnaokreślićjakodyskurskryptohistoryczny
czydyskurstajemnicywhistorii.Wpierwszymznichpt.Niedohistorie,
czylidlaczegopewneopowieścioprzeszłościniestająsięhistoriamiTomasz
Wiśliczzadajepytaniapodstawowedlahistoryka,zastanawiającsięnad
kryteriamihistorycznościnarracjipozwrocie,jakiegowhistoriografiido-
konałpostmodernizm,oraznadetycznąstronąsamejhistoriografii.Wiślicz
wykorzystujedotegoceluprzykładynarracji,któreniestałysięhistorią,
owychflniedohistorii”
,aleteżprzykładynienaukowychpseudohistorii,
którychpotencjałdlahistoriirozumianejjakonaukaetycznajestniszczący.
Drugitekstrozpoczynającytombadaretorykęnarracjijednegozrodzajów
pseudohistoriiwymienianejprzezWiślicza,czylihistoriiopartejnateorii
spiskowej.MarcinSarnekwesejuKrólowienieginąwwypadkachdrogowych.
Teoriespiskuinarracjegierwideoskupiasięnapozornymparadoksiełączą-
cymteoriespiskuznarracjamiwspółczesnychgier.Zjednejstronyjestto
potrzebapoczuciasprawczości,azdrugiejświadomość,żetosamopoczucie
jestjedynieiluzoryczne,zarównowteoriachspisku,jakiwgrach.
TekstyWiśliczaiSarnkarozpoczynajątomodzarysowaniahistorio-
graficznych,metanarracyjnychiretorycznychramhistoriiikryptohistorii.
Następująceponichesejestanowiąswegorodzajuposzczególnestudia
przypadkówikoncentrująsięnadhistorycznymiprzykładamimechani-
zmówizjawisk,któreteoretycznienakreślilidwajpierwsiautorzytomu.
Tekstyteusystematyzowanezostałychronologicznie,odesejuJakuba
