Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Sylwetkęfrancuskiegodramatopisarzaprzybliżałczytelnikom„Przeglądu
Tygodniowego”WaleryPrzyborowskijużw1869roku,niezwykletrafnieokre-
ślającgłówneprzymioty
,aleiwadykomediiSardou:
Będącprawiezupełniepozbawionyminwencji,umieonpodnieśćjakąśzużytą
myśl,choćbynawetpodrzędnąizamaskowaćdziękiwytwornościszczegółów
wadycałości,któraczęstokroćwcaleniefortunniejestzbudowaną.Maonpreten-
sję,żetworzyskończonetypyniestety?totylkopostacie.Zdajesię,żewdu-
szyjegodrżyzapałpłomienny
,leczwgruncierzeczyjesttospokój,władzanad
sobąsamym,któramuniepozwalanicryzykowaćinigdy
.Niematamnamiętno-
ści,leczjestzatoumiarkowanie,niemaśmiałości,alejestbezczelność,niema
męstwa,leczbuta.Dodajciedotegozadziwiającązręcznośćwtworzeniujużnie
akcji,leczwypadków,oszustwoniedającesięzniczymporównać,prawdziwąsiłę
wsztucenizaniascen,umiejętnośćprzedstawienianajdrażliwszychsytuacjitak,
żewszyscysłuchająbezoburzenia,dalej,zdolnośćwyciśnięciazpomysłustarego
jakświatniespodziewanegorozwiązania,którezdajesiębyćnadzwyczajprostym
otojestnaszpanWiktorynSardou
24
.
PowodzeniescenicznekomedieSardouzawdzięczaćmiały
,zdaniemPrzy-
borowskiego,swojejoryginalnościoraznietuzinkowemusposobowiujmowania
tematów,choćrównocześnieowozamiłowaniedonowościczyoryginalności
kryłowsobiepewnącechęujemną,amianowiciepomniejszaniekwestiimoral-
nych,takważnychzpunktuwidzeniapozytywistycznegoprogramudladra-
matuiteatru.Przyborowskikonkludowałrozważaniasłowami:
JakkolwiekbądźSardouumiebawićitobawićniepospolicieotymniktnie
wątpiijestemtegozdania(opuszczamtukwestięmoralności),żewobectak
rzadkiegoiskończonegowswymrodzajuprzymiotumożnarzucićzasłonęna
niektórewady
,będącemożenieodłącznymiodnaturypisarzaiktórychchcącsię
pozbyć,pozbyłbysięzarazemswejoryginalności.Trzebawprawdzieżałować,że
nieużyłswegotalentuscenicznegoiznajomościteatrudooddaniaszczytniej-
szychiwięcejpowszechnychideileczbyłobydzieciństwemwyrzucaćmuto,że
starasiębawpubliczność,jeślionczegoinnegoniechcerobić,lubniemanawet
pretensjizrewolucjonizowaniateatrujakąpoetycznąnowością
25
.
1111111
Przeglądteatralny.GuerinE.Augiera,„PrzeglądTygodniowy”1868,nr6(egoizmihipo-
kryzjaukrywanepodmaskąuczciwości);tegoż,Przeglądteatralny.PortretMargrabiny
O.Feuilleta,„PrzeglądTygodniowy”1871,nr41(cynicznaiwyrachowanakochankazarysto-
kratycznegorodu);D.Zgliński,Przeglądteatralny.StarzykawalerowieW.Sardou,„Przegląd
Tygodniowy”1876,nr17(plagastarychkawalerówdonżuanów).
24
W.Przyborowski,WiktorynSardou,„PrzeglądTygodniowy”1869,nr7,s.52.
25
Tamże,s.53.
41