Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp.TykoniuszAfer(Afiykańczyk)-DominikaBudzanowska-Weglenda
19
KomentarzdoApokalipsy
,wktórymAfrykańczykpraktyczniezastosował
siedemregułegzegezy.Wielkajestjegowartośćizracjisamejinterpretacji,
izfaktu,żewywarłonprzemożnywpływnaegzegezęzachodniątejksięgi
.
Mianowicieztegokomentarzahojnieczerpalipóźniejwswoichdziałach
egzegetycznychdoostatniejksięgiNowegoTestamentu:CezaryzArles
(żyłokoło470-542),PrymazjuszzHadrumetum(zmarłokoło560roku),
Kasjodor(żyłokoło485-około580),BedaWielebny(żyłokoło672-735),
BeatuszLiébana(żyłokoło730-800)czyAmbrożyAutpert(żyłokoło
730-784).Możnawręczstwierdzić,żewszyscykomentującyApokalipsę
św.JanapoTykoniuszuwjakiśsposóbzależniodtegoautora59.
NiestetyniedysponujemydzisiajżadnymkodeksemkomentarzaTy-
koniusza.JakprzypominaKarolPiotrKulpa,jedenztychkodeksówbył
widzianyjeszczewIXwiekuwopactwieSaintGallen,apóźniej,wXVI
wieku,kiedybyłkonsultowanyprzezkardynałaGuglielmoSirleto
.Potem
różnibadacze-jakchoćbyTraugottHahn,ÁlvarezCampos,W.Neuss,
HaydenRamsay,AlbertoPincherle,MateodelÁlamo,FrancescoLoBue,
R.Diaz,EugenioRomero-PoseczyKennethSteinhauser-próbowali
zrekonstruowaćdziełoTykoniuszanapodstawieróżnychźródeł,któreje
obszerniecytowały.WażnebyłotakżeodkrycieprzezLászlóMezeyatak
zwanegofragmentubudapeszteńskiego(zfragmentemkomentarzado
Ap6,6-13)napergaminachzIXwieku,którenajprawdopodobniej
częściąautentycznegotekstuTykoniusza.Innyuczony,FrancescoLoBue,
pracowałnadtakzwanymfragmentemturyńskimzawierającymdwadługie
fragmentyinterpretacjifragmentówAp2,18-4,1i7,16-12,6,zachowane
TeologicalReceptionof2Tessalonians2:3-12,seriaHistoryofBiblicalExegesis4,Tübingen
2022,s.159).
Por.np.S.Adamiak,Eklezjologicznycharakter„KomentarzadoApokalipsy”dona-
tystyTykoniusza,nBiblicaetPatristicaToruniensia”5/2012,s.151-162.
Por.M.Simonetti,Międzydosłownościąaalegorią.Przyczynekdohistoriiegzegezy
patrystycznej,Kraków2000,s.299-300.
Por.E.Romero-Pose,TiconioenlahistoriayliteraturaCristianaenelNortedeÁfiica,
w:AfiicaCristiana.Storia,religione,letteratura,red.M.Marin,C.Moreschini,Brescia
2002,s.159.RogerGrysondokładniejomawiaorazprzedstawianawykresiezależność
późniejszychkomentatorówodTykoniuszaorazpierwszegołacińskiegoegzegetyApokalipsy
-WiktorynazPetowium(por.R.Gryson,Lescommentairespatristiqueslatinsdel’Apoca-
lypse,nRevueTéologiquedeLouvain”28(3)/1997,s.305-337,wykresnas.306,https://
www.persee.fr/doc/thlou_0080-2654_1997_num_28_3_2895-dostęp20.06.2023).
60Por.K.P.Kulpa,TyconiusTeologicalReception…,s.37.