Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
historyk:metodędedukcyjnąorazindukcyjną.Zastosowałamje,byokreślić
kształtinstytucjonalnychformkształcenianauczycielinaGórnymŚląsku
wdługimibardzozróżnicowanympodwzględemhistorycznymoraznauko-
wymokresie.Przysporzyłotowielutrudności,np.oddzieleniewiadomo-
ścijużznanychiskupieniesięnaanalizietylkodokumentówstanowiących
novumwdorobkupolskiejpedeutologii.Takisposóbpostępowaniabadaw-
czegouniemożliwiałjednakpodaniewsposóbciągłyrozwojupraktykiedu-
kacyjnejśląskichpedagogówiuchwyceniewniejzmian.Dlategozastosowa-
łamteżmetodypomocniczehistoryka:porównawczą,retro-iprogresywną.
Pierwszaznichumożliwiłamipowracaniedoistotnychelementówprak-
tykiorazmyślipedeutologicznejidopierowichkontekściegłębszewyjaśnie-
nietendencjiwystępującychwkształceniunauczycielinaGórnymŚląsku.
Ponieważkontrowersyjnebyłoustaleniestopniaważnościposzczególnych
śląskichwspółtwórcówpedeutologii,pomocneprzytymokazałosięwyko-
rzystaniemetodretro-iprogresywnej
30
.Dziękinimudałosię,jaksądzę,
m.in.wiarygodniejokreślićichmiejscenaDliście”luminarzypolskichczy
teżocenićskutecznośćedukacjikonkretnychśląskichforminstytucjonal-
negokształceniainadaćimwmiaręmożliwościobiektywnąrangę
wskaliogólnopolskiej.Metodystatystycznestosowałamnatomiasttylko
wniewielkimstopniu,przedewszystkimdozliczaniadanych(np.liczba
uczniów,studentów,nauczycieliakademickich)dotyczącychposzczególnych
szkółkształcenianauczycieli.Wnajszerszymzakresiewyzyskałammetodę
szacunkowo-reprezentacyjną,ponieważbazaźródłowadowybranegoprzed-
miotubadańniebyłakompletna,niemogłamwięcustalićpełnychdanych,
równieżliczbowych.Pozatymwykorzystującmetodę,miałamnauwadze
wytyczonecelebadawcze,którymi,przypomnę,niebyłoszczegółoweuka-
zaniepodjętychkwestii,leczustalenieorazwyjaśnienietypowychfaktów
izjawiskzachodzącychwprocesieprzygotowanianauczycielidopracyzawo-
dowej.Tonaichpodstawiewnioskowałamoogólnychtendencjachpanu-
jącychwrozwojukształceniapedagogównaGórnymŚląsku.Uznałam,że
zaprezentowanymateriałnaukowyjestwystarczającydlaCzytelnikówinte-
resującychsięwkłademśląskiejpedeutologiidoskarbnicynarodowej.
Wczasiekompletowaniamateriałówźródłowychdoposzczególnychpro-
blemówbadawczychstarałamsięuwypuklićteformykształcenianauczy-
cieliczynnychikandydatówdozawodupedagoga,którewokreślonymprze-
dzialeczasowymstanowiłypilnąpotrzebęodradzającegosięspołeczeństwa
polskiegonaŚląsku.
Wzwiązkuztymnapierwszymetapieprowadzonychbadańgromadzi-
łamianalizowałamliteraturęhistorycznąnatematŚląska:socjologiczną,
psychologiczną,pedagogiczną,andragogiczną.Chodziłomiprzedewszyst-
30B.Miśkiewicz:Wstępdobadańł
18