Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.czynnośćpisania–implikacjedydaktyczne
Pismozaliczasiędowzrokowychznakówtrwałych,takichsamychjaknp.
piktogramynametkachczynuty.Prapismo,czylipismopiktografczne,zda-
niemE.ŁuczyńskiegoiJ.Maćkiewicz(2002),niepowstałowskuteknaśla-
dowaniamowy,lecznabazierysunku.Sądzisię,żenpiktografiatonajstar-
szaformapismawhistoriiwszystkichcywilizacji,wktórychwytworzyłysię
inne(doskonalsze)formygraficznegoprzekazywaniainformacji”(op.cit.:
61).Zpiktografiiwywodzisiępismoideografczne,wktórympojęciomod-
powiadająznaki,mogącebyćobrazkamizbliżonymiformalniedopikto-
gramów,aleichciągimającharakterliniowy,atoupodabniajedociągów
informacyjnychwystępującychwmowie.Dalszaewolucjapismapolegała
natym,żeideogramystawałysięcorazbardziejumownezpowoduuprosz-
czeńgraficznychorazichpolisemiczności.Stopniowodokonywałosię
przechodzeniepismaideograficznegowpismofonetyczne3.Kolejnystopień
ewolucjitopowstaniepismaalfabetycznego,któreuznanozanajbardziej
ekonomiczne.Stanowiononrezultatewolucjipismaiwielowiekowychpo-
szukiwańjaknajskuteczniejszegosposobuutrwalaniainformacji”(op.cit.:
64).Wśródwielusystemówkomunikowaniasiędominujewłaśniepismo
alfabetyczne4,przyczymposzczególnealfabetyróżniąsiękrojemliter(na
cowpływam.in.narzędzieużywanedotejczynności)czyichwartościąfo-
netyczną.Wzorcempismajestelementarz,którywdanymkrajuiwdanym
okresiepropagujestylstawianiaiłączenialiter,leczpodstawowymkryte-
riumkażdegokrojupismajestjegoczytelność(T.Wróbel,1979).
I.-J.Gelb(1973:12)wyróżniłczterysystemypisma:
•logograficzny,wktórymznakiprzedstawiająsłowa,
•logosylabiczny,wktórymzastosowanieznajdująznakilogograficzne
isylabiczne,
•pismasylabiczne,wktórychznakiprzedstawiająsylaby,
•pismaalfabetyczne,gdzieznakireprezentująfonemy.
WedługG.Sampsona(1986)tymczasemwpiśmieistniejądwazasadni-
czesystemy(zob.schemat1):
1)semasjografczny(nieliterowy,zgr.semasía-znaczenie,oznaczanie):
3Wnajstarszychpismachfonetycznychznakiodnosiłysiędosylab,zob.E.Łu-
czyński,J.Maćkiewicz(2002:64).
4Mowaprzedewszystkimojęzykacheuropejskichiichpochodnych,np.hisz-
pańskiurzędowyijęzykiregionalne(m.in.asturyjski,kataloński,walencki)oraz
nmeksykański”
,nargentyński”
,nkolumbijski”itd.
25
