Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Atrybutyipomiarinformacji
29
aspekcieinformacjidecydujewieleelementów,wśródktórychszczególnieistot-
nesąwiedzaikultura(świadomośćrzeczywistościpołączonazesposobemjej
odbioruiwartościowania).Niebezznaczeniajestrównieżcharakterużywanego
języka(jegootwartośćiprostotalubhermetyczność),atakżeelementypozawer-
balnewykorzystywanewkomunikacjiinterpersonalnejispołecznej,któremogą
wzmocnićlubosłabićogólnąkomunikatywnośćużywanegojęzyka.Innym
elementemuzupełniającymaspektysemantycznesąśrodkiprzekazuinforma-
cji,wtymurządzeniamultimedialne,łączącewsobieoddziaływanianadwa
najistotniejszezmysły–wzrokorazsłuch,czyliwykorzystanieobrazów,sym-
boligraficznychitekstuorazdźwiękuiruchu.
Aspektużytecznościowyinformacjipolegaprzedewszystkimnamożliwo-
ścijejwykorzystaniawfunkcjonowaniu(działaniu)odbiorcy.Łączysięze
sprawnościąużytkownikainformacji,amożnatosprowadzićdowłaściwego
realizowaniaposzczególnychprzedsięwzięćwoparciuozasadęracjonalnego
działania(gospodarowania),czyliłączeniaprzedewszystkimekonomicznej
efektywnościiprakseologicznejskuteczności31.
Jednoznacznaidentyfikacjawartościużytkowejinformacjiniejestłatwa,
dlategowliteraturzespotykasięniecoinnepróbyoperacjonalizacjitegopojęcia.
Wykorzystujesięwtymceluocenęaktualności,relewantności,kompletności
iwiarygodnościinformacji.Aktualnośćdeterminowanajestbezpośrednioszyb-
kościąuzyskaniainformacji.Informacjaniesionaprzezdanąwiadomośćjestak-
tualna,jeżeliopisujestanrzeczywistościwdopuszczalnychgranicachbłędu.
Aktualnośćinformacjipozostajewkorelacjiztempemzmianyopisywanego
atrybuturzeczywistościiszybkościąudostępnieniatejinformacjiużytkowniko-
wi.Relewantnośćinformacjiłączysięnatomiastzprzenoszeniemprzezinfor-
macjęelementówzbędnychdlaużytkownika.Informacjajestbowiemrelewant-
na,jeżelielementówtakichniezawiera.Kompletnośćinformacjimierzonajest
relacjąmiędzywspółczynnikiemrelewancjielementówniezawartychwzbiorze
dostępnychinformacjidowspółczynnikarelewancjidanejinformacji.Innymi
słowy,informacjajestkompletna,jeżelizawierawszystkieelementyużyteczne
dlaużytkownikawdanymczasie,natomiastpozaniąniepozostajeanijeden
elementcenniejszy(użyteczniejszy)niżzawartewinformacji.Wiarygodnośćin-
formacjioznaczajejprawdziwośćzpunktuwidzeniapoprawnościopisurze-
czywistości.Naobniżeniewiarygodnościinformacjimogąwpływaćczynniki
intencjonalneoznaczająceceloweprzekazywanienieprawdziwejinformacji,
czynnikimetodologiczne,łączącesięzbłędamipopełnianymiwtrakcieokreśla-
niainformacjizpowodówniedoskonałegorozpoznaniasytuacji,orazczynniki
technologiczne,związaneztworzeniembłędówzprzyczyntechnikigromadze-
niaiprzetwarzaniadanych.Powyższeatrybutypozwalająprzybliżyćpojęcia
jakościiużytecznościinformacji.Częstozatemjakośćinformacjioznaczajej
31
A.Becla,Pozyskiwanie,wykorzystanieś,rozdz.1.3.