Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zaburzeniamowyijęzykawywołaneuszkodzeniamii/lubdysfunkcjamioun
19
rozwojupsychicznego-F80.-F89.Klasyfikacjatawyróżniadwieformy
zaburzeńspecyficzniejęzykowych,tzn.występującychudzieci,uktórychnie
madeficytówwzakresiesłuchufizycznego,rozwojupoznawczegoiobwodowe-
gomechanizmumowyiuktórychniewyróżniasięzaburzeńneurologicznych,
aśrodowiskowychowawczefunkcjonujeprawidłowo.Sąto:
F80.1
Specyficznezaburzenierozwojowe,wktórymzdolnośćdzieckadoposługiwa-
niasięmowąekspresyjnąjestznacznieponiżejpoziomutypowegodlawieku
umysłowegodziecka,alerozumieniemowypozostajewgranicachnormy.
Nieprawidłowościartykulacjimogąwystępowaćlubnie.
F80.2
Specyficznezaburzenierozwojowe,wktórymrozumieniemowynieosiąga
poziomuodpowiedniegodlawiekuumysłowegodziecka.Prawiewewszystkich
przypadkachekspresjamowyjestwyraźniezaburzonaorazpospolitesąnie-
prawidłowościwwypowiadaniugłosek[polskiprzekład,Pużyński,Wyciórka,
2000,198-200].
Klasyfikacjawprowadzawyraźnezróżnicowanieobjawównaekspresyjneiper-
cepcyjne,choćpodkreśla,żeprzywystępowaniutrudnościwrozumieniuzawsze
będąpojawiaćsięzaburzeniawypowiadania.Samostwierdzeniebrakuwtejjed-
nostcediagnostycznejzaburzeńneurologicznychmożenasuwaćwątpliwość,czy
rzeczywiściemożnająstosowaćdoopisunieprawidłowościwrozwojumowy
ijęzykauwarunkowanychuszkodzeniamii/lubdysfunkcjamiOUN.Następna
niejasnośćodnosisiędozakresuobjawówwjednostceF80.1,wktórejstwierdza
sięrozumieniewgranicachnormyorazbrakkoniecznościwystępowaniawniej
tzw.zaburzeńartykulacji.Bowiemanalizacharakterystycznychobjawówwystę-
pującychwrozwojowychzaburzeniachmowyuwarunkowanychuszkodzeniami
i/lubdysfunkcjamiOUNdokonywanaprzezwielubadaczyukazujeodmienne
fakty:niepełnerozumieniem.in.złożonychpoleceń,konstrukcjigramatycznych,
tekstów,awwypowiedziach:niestabilnośćwrealizacjachdźwiękowych-ich
zmienność,np.wformieparafazjigłoskowych[Kordyl,1968;Jastrzębowska,
2001;Herzyk,1992;Panasiuk,2008;Kurowska,2012].
Podobnewątpliwościpowstająprzyanaliziekolejnejklasyfikacjiomiędzy-
narodowymzasięgu-DiagnostycznejiStatystycznejKlasyfikacjiZaburzeń
PsychicznychAmerykańskiegoTowarzystwaPsychiatrycznegoDSM-IV
,wktó-
rejspotykamynastępującenazwyjednostekzodpowiednioprzyporządkowanym
kodemliczbowym:zaburzeniaekspresjijęzykowej(315.31)ipołączonerecepcyjno
–ekspresyjnezaburzeniajęzykowe(315.31).Ituwyraźnyjestpodziałnadwie
formy:ekspresyjnąimieszaną.Dalszeprecyzowanietejamerykańskiejklasyfika-
cjidoprowadziłodowprowadzeniajednostkionazwieSLI[Smoczyńska,2012].
TermintenwPolscezostałrozpowszechnionyprzezbadaniaipublikacje:
G.Jastrzębowskiej[2000],M.Smoczyńskiej[2002,2012],K.Kaczorowskiej-Bray
