Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I
ETNICZNOŚĆi
PERSPEKTYWYTEORETYCZNE
Literaturanatematetnicznościjestbardzorozległa,samterminzaśtrudnydozde-
niowaniairóżnieinterpretowany1.Wodniesieniudogrupopochodzeniuimigra-
cyjnymzostałzastosowanyporazpierwszywroku1941przezWilliamaLloyda
Warnera2.Etnicznośćdefiniujeszczególnytyptożsamości,czylizbiorudoświadczeń
iwartości,którywystępujewokreślonychkontekstachspołecznychiwyrażaczłon-
kostwowpewnejgrupiekulturowej.WedługWerneraSollorsajestonannabytym
(...)poczuciemprzynależności,którezastępujedostrzegalne,konkretnewspólnoty”,
wykorzystującprzytymczęstozwiązanyznimisymbolizmpokrewieństwa3.Poję-
cietozatemopisujeniestan,aleproces.Etnicznośćmożefunkcjonowaćwróżnych
wymiarachinaróżnychpoziomach,m.in.prywatnym,tworzonymwbezpośrednich
interakcjach,orazpublicznym,kształtowanymprzezkulturęiinstytucje4.
Debatadotyczącatożsamościetnicznejobejmujetradycyjniedwieperspekty-
wy.Starsza,wywodzącasięzantropologii,zakłada,żeetnicznośćjestbezpośrednio
związanazludzkąnaturą,azatemjejcharakterjestpierwotnyinieulegazasadni-
czymzmianom.Druga,nowszainterpretacjazdobyłapopularnośćwpóźnychlatach
sześćdziesiątych,kiedypodążającślademAbneraCohena5corazliczniejsibadacze
przychylalisiędowniosku,ruchyetnicznezjawiskiemocharakterzeinstru-
mentalnym-mobilizacjązasobówkulturowych,nierzadkonaczelezreligią,wcelu
1Por.np.A.Posern-Zieliński,Tradycjaaetniczność.PrzemianykulturyPoloniiamerykańskiej,
Wrocław:ZakładNarodowyim.Ossolińskich,1982;A.Posern-Zieliński,Klasyfikacjagrupetnicznych
[w:]Światgrupetnicznych,A.Posern-Zielińskired.,Poznań:WydawnictwoKurpisz,2000;J.M.Yin-
ger,Ethnicity.SourceofStrength?SourceofConflict?,Albany:StateUniv.ofNYPress,1994,s.2-5;
W.Petersen,ConceptsofEthnicity[w:]HarvardEncyclopediaofAmericanEthnicGroups,S.Thern-
stromed.,Cambridge,Mass.andLondon:HarvardUniv.Press,1980,s.234.
2TermintenzostałużytywksiążceautorstwaW.L.WarneraiP.S.Lunta,TheSocialLifeofaMo-
dernCommunity,NewHaven:YaleUniv.Press,1941;W.Sollors,Introduction:TheInventionofEthni-
city[w:]TheInventionofEthnicity,W.Sollorsed.,NY:OxfordUniv.Press,1991,s.xiii.
3W.Sollors,Introduction...,s.xiv-xv.Por.J.Lindow,T.R.Thangherlini,NordicLegendsandthe
QuestionofIdentity.Introduction,nScandinavianStudies”,671(1995),s.1;J.Engren,Railroading...,
s.43.
4K.N.Conzen,D.A.Gerber,E.Morawskaiin.,TheInventionofEthnicity:APerspectivefromthe
U.S.A.,nJAEH”,vol.12(1992),no.1,s.22.
5A.Cohen,CustomandPoliticsinUrbanAfrica:AStudyofHausaMigrantsinYorubaTowns,Ber-
keleyandLosAngeles:Univ.ofCaliforniaPress,1969.Por.EthnicGroupsandBoundaries:TheSocial
Organization,F.Barthed.,Boston:LittleBrownandCo,1969.