Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JakubKornhauser,MarcinPolak,PiotrTryjanowski,AleksanderWójtowicz
przodków,hominidówprzemierzającychróżnesiedliskananaszejplanecie.
Zewzględunato,żeptakiszponiastestojąnaszczyciepiramidypokar-
mowej,nigdyniewystępowałypospolicie,natomiastzawszebyłybardziej
narażonenawymarcieniżwieleinnychgrupptaków.ŻyjącynaFilipinach
małpożerPithecophagajeferyiczypotężnaharpiawielkaHarpiaharpyja
zasiedlającalasytropikalnewAmazoniisątegonajlepszymiprzykładami.
NatereniePolskistwierdzonogniazdowanie16gatunkówptakówszpo-
niastych;największymiprzedstawicielamitegorzędusąunasorzełprzedni
AquilachrysaetosibielikHaliaeetusalbicilla.Większośćbadaczyuważa,że
bielikjestpierwowzoremptakaumieszczonegowgodlePolski.Niejestto
jednaksprawarozstrzygniętaiwciążbudzikontrowersjewśródekspertów.
Niektórzyznichprzychylająsiędostanowiska,żewgodleuwidoczniono
jednakorłaprzedniego.Sąteżtacy,którzytwierdzą,żetojeszczeinnygatu-
nekptakaszponiastego.Trudnowięcsądzić,bywnajbliższejprzyszłościta
kwestiaznalazłarozwiązanie.
WkulturzeiświadomościnarodowejPolakówbardzoważnymgatun-
kiemjestbocianbiały;uważasięgopowszechniezasymbolzbliżającej
sięwiosny.Todalekodystansowy(międzykontynentalny)migrantispo-
śródwszystkichptakówkrajowych,którezimująwpołudniowejAfryce,
nalęgowiskachpojawiasięnajwcześniej.Każdegorokupowracającedo
gniazdbocianybiałemożnazaobserwowaćwPolscejużpo20marca.
Rzeczjasna,bocianbiałyjestteżnajbardziejnpolskim”ptakiem.Wielkość
krajowejpopulacjiwynosiod52do54tysięcyparlęgowych,costanowi
około20%populacjiświatowej.Gatunektenoddawiendawnazwiązany
jestzczłowiekiem–zdecydowanawiększośćgniazdznajdujesięwbliskim
sąsiedztwiesiedzibludzkich,bowiembocianbiałydożyciapotrzebujeeks-
tensywnegokrajobrazurolniczego.Najchętniejpreferujemozaikowetereny
zdużąilościąkoszonychlubwypasanychłąk,rozlewisk,oczekwodnych,
gdziemadostępdozróżnicowanychofiar–sąnimiprzedewszystkim
małessaki,bezkręgowce,płazyiryby.Obecniejesteśmyświadkamidyna-
micznegoprocesuzmniejszaniasięudziaługniazdpołożonychnadachach
budynkówinadrzewachnakorzyśćgniazdzakładanychnasłupachenerge-
tycznych.Dużerozmiary,ciekawywygląd,intrygującabiologiainsympatia”
doczłowiekapowodują,żespośródwszystkichkrajowychptakówbocian
białyjestnajbardziejrozpoznawanym,lubianymicharyzmatycznymgatun-
kiem.Taksilnezakorzenieniewrodzimejkulturzepoświadczająrównież
tekstyliterackie,wktórychjestonzazwyczajprzedstawianywpozytywny
sposóbiopisywanyjakointegralnaczęśćrodzimego,wiejskiegopejzażu.
Zainteresowanieptakamiwidocznejestwdawnejliteraturze.Początkowo
byłytoprzedewszystkimtekstyzobszaruliteraturyużytkowej,awięcróż-
negorodzajuporadnikizzakresułowiectwairolnictwa.Dominowaławnich
16
