Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
odmianachikonfiguracjach.Rodzinymożnarównieżsklasyfikowaćwedługmiejsca
zamieszkania.Rodzinamożebyćpatrylokalna,adziejesiętakwówczas,gdymiejscem
jejfunkcjonowaniajestdomojca,aletakżematrylokalna,gdymiejscemrodzinyjest
dommatki.Wyodrębniasiętakżerodzinyneolokalne,którezdobywająnowemiejsce
zamieszkania,pozadomemojcaidomemmatki.Rodzinybilokalnemogążyćwdomu
ojcalubdomumatki,wzależnościodokolicznościispołecznejtradycji23.
Wliteraturzeprzedmiotuklasyfikujesiętakżerodzinyzewzględunaobecne
wniejstosunkiwładzy.Wyróżniasięrodzinępatriarchalną,wktórejwładzęsprawują
mężczyźni.Takarodzinabywanazywanamęskocentrycznąijestobiektemkrytyki
przezruchyiśrodowiskafeministyczne.Wyróżniasiętakżerodzinęmatriarchalną,
wktórejwładzęsprawująkobiety.Toczysiędyskusjanatemattego,czywrzeczywi-
stościkobietysprawująwładzę,czyjesttomodeltylkohipotetyczny.Nierozstrzygając
tejkwestii,zobserwacjiżyciarodzinwynika,żedużaczęśćrodzinmacharakterma-
trycentryczny,cooznacza,żenawetwrodzinachuznawanychzapatriarchalnerze-
czywistąwładzęmająkobietyitoonestanowiącentrumorganizacjiżyciarodzinnego.
Opróczwymienionychsposobówsprawowaniawładzywrodzinie,wymieniasięjesz-
czerodzinętradycyjną,któramacharakterpatriarchalny,patrylinearny,zakorze-
nionajestnajczęściejwkonserwatywnychwartościachreligiichrześcijańskiej.Wta-
kiejrodziniegłowąrodzinyjestmężczyzna,któryzabezpieczarodzinęodstronyma-
terialnejireprezentujejąnazewnątrz,natomiastkobietaprzypisanajestdotrady-
cyjnychrólkobiecych,takichjakmacierzyństwo,wychowaniedzieci,sprzątanie,
przygotowywanieposiłków,pranieitp.Rytmżyciatakichrodzinwyznaczająświęta
kościelneireligijne.Tenmodelrodziny,wzwiązkumiędzyinnymizezmieniającąsię
pozycjąspołecznąkobiety,ulegadegradacjiitracinaznaczeniu24.
Licznebadaniaskierowanenapoznanierodzinypozwoliłynajejlepszepoznanie
iskatalogowaniefunkcjiicelów,jakiestawiaprzedniąbliższeidalszespołeczeństwo.
Rodzinajestswegorodzajumikrospołeczeństwem,wktórymwystępująniemal
wszystkiezjawiskaiprocesycharakterystycznedlaszerszegospołeczeństwa.Badacze
zwracająuwagęipodkreślająznaczenienastępującychfunkcji.Pierwszaznich,
amianowicieemocjonalno-seksualna,dotyczyinstytucjonalnejregulacjizachowań
seksualnychrodziców,aletakżeemocjonalnegowsparciadzieciizaspokojeniapo-
trzebymiłościwszystkichczłonkówrodziny.Funkcjatawkulturzeeuroamerykań-
skiejuznawanajestzapodstawową,bowiemniematakiejinnejinstytucjispołecznej,
którabydawałaludziomwięcejsatysfakcjiniżrodzinawłaśnie.Druga,dotyczącabio-
logicznegoodtwarzaniapopulacji,wiążesięzprokreacją,reprodukcjączłonkówspo-
łeczeństwa,aletakżereprodukcjągatunku.Funkcjatazapewniatrwanieirozwój
mniejszychiwiększychzbiorowości,aletakżecałejludzkości.Trzeciafunkcja,nazy-
wanawychowawczo-socjalizacyjną,wiążesięzreprodukcjąnowychosobnikówna
drodzepozagenetycznegoprzekazu.Procestenpoleganaprzekazywaniudzieciom
przezrodzicówkulturowegodziedzictwaspołeczeństwa,wszystkiegotego,cojest
ważnewprzygotowaniuwstępującegopokoleniadożyciawspołeczeństwieijegokul-
turze,dotyczytomiędzyinnymikompetencjisprawnościowo-ruchowych,językowych,
aksjologicznych,normatywnych,związanychztradycją,obyczajamiistandardami
23S.Szynkiewicz(1992),Pokrewieństwo.Studiumetnologiczne,Warszawa.
24D.Duch-Krzystoszek(1998),Małżeństwo,seks,prokreacja.Analizasocjologiczna,War-
szawa;B.Williams,S.Sawyer,C.Wahlstrom(2008),Marriages,Families,andIntimateRela-
tionships:APracticalIntroduction,Boston.
15
