Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
moralności.Czwarta,ochronno-opiekuńcza,wiążesięzzapewnieniembezpieczeń-
stwadzieciomiinnymczłonkomrodzinyorazpomocąwsytuacji,gdynieradząsobie
onizproblemamiżyciainiepotrafiązaspokoićswychpotrzeb.Piąta,stratyfikacyjna
czyalokacyjna,wiążesięzpozycjąrodzinywstrukturzespołecznejiwyznaczaniem
statusuposzczególnychjejczłonków.Rodzinaijejczłonkowieuczestnicząwtenspo-
sóbwkształtowaniusystemustratyfikacyjnegoszerszegospołeczeństwawwymiarze
klasowym,warstwowym,kastowym,ekonomicznym,władczym,edukacyjnym,zawo-
dowymczyprestiżowym.Szósta,ekonomiczno-gospodarcza,wiążesięzzapewnie-
niemprzezrodzinęróżnorodnychdóbrmaterialnychiwyznaczeniajejczłonkomokre-
ślonychzadańgospodarczych.Siódma,integracyjno-kontrolna,poleganasprawowa-
niukontrolispołecznościrodzinnejnadswoimiczłonkamiiorganizowaniaichżycia
zgodniezobowiązującymiregułamipostępowania.Wiążesięonatakżezbudowaniem
więzimiędzyczłonkamipoprzezwspólneprzedsięwzięciarodzinne,takiejakświęta,
uroczystości,posiłkiitp.Ósma,rekreacyjno-towarzyskaczyekspresyjna,wiążesię
zzagospodarowaniemczasuwolnegoodobowiązkówpodstawowychiwykorzystywa-
niemgowcelachrozrywkowych,wypoczynkowychirekreacyjnych.Polegaonarów-
nieżnawprowadzaniudzieciwświatróżnorodnychpowiązańzinnymi,atakżeich
wspieraniaizabezpieczaniaodstronyfinansowej25.
Zaznaczyćnależy,żewymienionymfunkcjomwposzczególnychrodzinachna-
dajesięróżneznaczenie,jednefunkcjeprzejawiająsięzwiększą,innezmniejsząsiłą.
Funkcjonowanierodzinywznaczącymstopniudeterminujekulturabliższegoidal-
szegootoczeniaspołecznego.Wspołeczeństwiekastowymopozycjiwstrukturzespo-
łecznejdecydujemiejscewtradycyjnymsystemieuwarstwienia.Wotwartymspołe-
czeństwieponowoczesnymopozycjirodzinyijejczłonkówwniewielkimstopniude-
cydującechydziedziczone,aleprzedewszystkimcechyosiągane,związanezwy-
kształceniem,władzą,zamożnością,zawodemiprestiżemspołecznym26.
Ewolucjarodzinyijejalternatywnemodele
Zbadańantropologówspołecznychipaleontologówwynika,żeodzaraniadzie-
jówpodstawowymsposobemreprodukcjigatunkuludzkiegobyłatzw.seryjnamono-
gamia,cooznacza,żepouzyskaniuprzezdzieckowzględnejsamodzielnościparyroz-
padałysię,akażdyzrodzicówrozpoczynałposzukiwanienowegopartneradoczyn-
nościprokreacyjnych.Zakwestionowanyzostałpogląd,jakobypoczątkiemrodziny
ludzkiejbyłahordapierwotnaipanowałwniejpromiskuityzm,polegającynabraku
jakiejkolwiekregulacjiwzakresiestosunkówseksualnychiopiekinadnowymijej
członkami.Zauważyćnależy,żecharakterrodzinyjestprzedewszystkimdetermino-
wanyprzeztypgospodarkiikulturęnatejgospodarceopartą.Wspołeczeństwieglo-
balnymstatystyczniedominujemonogamicznysystemrodziny,uznawanyzapier-
wotnyiniejakonaturalny.Wspołeczeństwachdopuszczającychrozwiązaniapoliga-
25Z.Tyszka(1995),Rodzinawkrajachcywilizacjipostindustrialnej,DProblemyRodziny”,4:3-
10;T.Szlendak(1996),Miłośćipoczuciewięziwrodzinie.Przeobrażeniawięzirodzinnejw
świeciepostindustrialnym,DKulturaiEdukacja”,2:79-91;D.Newman(2008),Families:ASo-
ciologicalPerspective,Boston.
26Z.Dziubiński(2016),Strukturaspołecznaasport.W:Z.Dziubiński,M.Lenartowicz[red.],
Kulturafizycznaastrukturaspołeczna,Warszawa:15-41.
16
