Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Międzystatusquaestionisalicentiapoeticaobrazmuzykitradycyjnej…
21
lubpojedynczej,ztrzemapiszczałkami23.Coprawda,zdaniemliteraturoznaw-
ców,poetawPieśniukazałjedynieogólnyprzebiegobrzędu,nieskupiającsięna
realistycznymprzedstawieniudetali
24
,jednakzarównodudy,jakibębennależa-
ływjegoczasachdotradycyjnegonurtukulturymuzycznej,zarównopolskiej,
jakieuropejskiej.Wkolejnymstuleciuskładtenstawałsięjużanachroniczny,
alemógłjeszczeutrzymywaćsięnaobszarachperyferyjnych,zwłaszczawsy-
tuacjachobrzędowych,jakwłaśniesobótkowe.Świadectwemmożebyćwiersz
BylicaświętojańskaKaspraTwardowskiego,poetytworzącegojużwpierwszej
połowieXVIIstulecia.Jegowierszeodznaczająsięwaloramipoznawczymi,we-
długJulianaKrzyżanowskiegosąnawetciekawszeMjakodokumentyfolkloruniż
dziełasztuki”
25
.OdnosisiętotakżedoBylicy…,wktórejopisałsobótkęMznacz-
niedokładniejodKochanowskiegonielękającsięnawetpewnychrysówreali-
stycznych,świadczącychotym,żemiałnamyślikonkretnązabawęludową26.
CałkiemprawdziwejestteżodniesieniedoMmuzyki”,czylikapeli:
Skwierkowedrzewazapalonetrzeszczą,
Dudyzbąkamijakcozłegowrzeszczą.
Dziewkimuzyceposzelągudali,
Ażebyskoczniejwbębenprzybijali27.
PoetatrafnieokreślaostrebrzmieniedudzMbąkami”(czylizpiszczałkami
zapewnechodzioburdonowe28),plastycznieoddajegręnabębnie(Mprzybi-
janie”),sugerujerodzajgranychmelodii(skoczne,taneczne).Wskazuje,żemu-
zykantompłacątanecznicy,oczympisałteżJakubKazimierzHaurwSkładzie
aboSkarbcuZnákomitychSekretowOekonomieyZiemianskiey29,iżebyłytoskrom-
nestawki(szeląg30).
J.KOCHANOWSKI:Pieśni.Oprac.M.R.MAYENOWAiK.WILCZEWSKAprzyudzialeB.OTWINOW-
SKIEJorazM.CYTOWSKIEJ.W:Dzieławszystkie…,s.478.
23Z.J.PRZEREMBSKI:Dudy.Dziejeinstrumentuwkulturzestaropolskiej…,s.252.
24S.KOT:Urokwsiiżyciaziemiańskiegowpoezjistaropolskiej.Warszawa1937,s.12;L.KAMY-
KOWSKI:KasperTwardowski.Studiumzepokibaroku.Kraków1939,s.129.
25J.KRZYŻANOWSKI:Dziejeliteraturypolskiej.Warszawa1985,s.125.
26L.KAMYKOWSKI:KasperTwardowski…,s.131.
27Ibidem.
28Z.J.PRZEREMBSKI:Dudy.Dziejeinstrumentuwkulturzestaropolskiej…,s.255.
29J.K.HAUR:SkładaboSkarbiecZnákomitychSekretowOekonomieyZiemianskiey.Kraków1693,
s.156.
30SzelągodlatdwudziestychXVIIw.byłmonetąmiedzianą,owartościjednejtrzeciejgro-
sza.WtymczasiezagarniecpiwawMałopolscetrzebabyłozapłacićokoło3groszy(J.A.S
ZWA
-
GRZYK
:Pieni!dznaziemiachpolskichX–XXw.Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź1990,
s.137–138,143).