Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
Wnowożytnychdziejachziemicieszyńskiej,jednejzhistorycznychczęściGórnegoŚlą-
ska,wielkąrolęodgrywaKościółewangelicko-augsburski.Odczasówreformacjijeston
jednymzważniejszychczynnikówkształtującychtożsamośćregionuiświatopoglądjego
mieszkańców.
RozmaitedziałaniakontrreformacyjneprowadzoneprzedewszystkimwXVIIwieku
(atakże,dopewnegostopnia,wwiekunastępnym)podegidąpanującychtuHabsburgów
doprowadziływprawdziewznacznymstopniudorekatolizacjikrajuizniszczeniawszystkich
oficjalnychstrukturKościołaewangelickiego,jednaksporaliczbamieszkańców,zwłaszcza
naterenachwiejskich,zdołałasięimoprzeć.
NapoczątkuwiekuXVIII,wobliczuniestabilnejsytuacjipolitycznej,cesarzJózefI
zostałzmuszonydoczęściowegoprzynajmniejtolerowaniaśląskichewangelików.Jegozgo-
danabudowęwCieszynieKościołaJezusowego,jedynegooficjalniedziałającegokościoła
luterańskiegowtejczęściwładztwaHabsburgów,sprawiła,żeodroku1709miastoto
stałosięnajważniejszymośrodkiemprotestanckimnaGórnymŚląsku.Niezwykływysiłek
organizacyjny,ogromnezaangażowanie(takżefinansowe)iwytrwałośćokolicznychewange-
likówumożliwiłyrozpoczęcieidoprowadzeniedokońcabudowypotężnegokościoławraz
zbudynkamitowarzyszącymiorazprzyczyniłysiędoprzekształceniaCieszynawcentrum
protestanckiegożyciareligijnegoikulturalnegooponadregionalnymznaczeniu.
NaterenieŚląskaCieszyńskiegozachowałosięstosunkowoniewielezabytkówkultury
muzycznej.Przyczynytegosąwielorakie.Przedewszystkimistniałytupewnenaturalne
barierydlarozwojużyciamuzycznegowjegonwysokiej”,artystycznejodmianie.Księstwo
Cieszyńskie,położonenaterenachpodgórskichiniezbytzasobnychwnaturalnebogactwa
nigdynienależałodozamożnych.Zamieszkiwanebyłowprzeważającejwiększościprzez
ludnośćwiejską,agłównemiasta:Cieszyn,Frydek,Frysztat,SkoczówiBielskobyłystosun-
kowoniewielkie.Całeżyciekulturalne,wtymmuzyka,byłoadekwatnedoograniczonego
potencjaługospodarczegoksięstwaijegomieszkańców.Ponadtopewienwpływmusiało
tumiećtakżesamopołożenietychziem-pogranicznychidośćoddalonychodważnych
centrówkulturalnych.
Burzliwelosyziemicieszyńskiejwpłynęłyzkoleinaliczbęistanzachowaniawszyst-
kichświadectwżyciamuzycznego.Instytucjeiobiekty,wktórychróżnegorodzajumu-
zykaliazwyczajowobyłygromadzoneiprzechowywane,tzn.zamkiipałace,kościoły,
bibliotekiiarchiwa,naprzestrzeniwiekówczęstobyłyprzebudowywane,dewastowane,
