Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
CzęśćI.Ryshistoryczny
wstarszejliteraturze)jednoznacznychodniesieńdoźródeł,asameinformacjebyłyniepełne,
niejasnelubwręczbłędne.Oprócztegotaniewielkaliczbadanychbyładostępnajedynie
wbardzorozproszonejformie,niekiedywtrudnodostępnychpublikacjach,aniktjeszcze
niepodjąłpróbyichopracowaniawsposóbmonograficzny.
Niniejszeopracowanieopierasięprzedewszystkimnaźródłacharchiwalnych,zktó-
rychwiększośćdotejporyniebyłabadanaanicytowana.Pochodząoneprzedewszystkim
zArchiwumParafiiEwangelicko-AugsburskiejwCieszynieorazzBibliotekiTschammera
(dalej:Bibl.Tsch.),działającejprzytejżeparafii.Wramachkwerendykonsultowanebyłyteż
zbioryKsiążnicyCieszyńskiej,BibliotekiŚląskiej,BibliotekiUniwersytetuWarszawskiego
iÖsterreichischeNationalbibliothekwWiedniuorazbazydanych,takiejakRISMoraz
standardoweeuropejskiekatalogibiblioteczne.
ZbioryBibliotekiTschammerawCieszynieobecnienajcenniejszymispośródzebra-
nychwbibliotekachprotestanckichnatereniePolski.JużwkrótcepozałożeniuKościoła
Jezusowegozaczętogromadzićksiążki,zktórychwielepochodziłozdarowiznróżnychosób
związanychzkościołem.Podstawątegoksięgozbiorustałysięjednakprzedewszystkimtomy
przekazaneparafiiwtestamencieprzezGeorgaGreupnera,zmarłegow1717rokusekretarza
hrabiegoSunnegha,panaBielska8.Kolejnedużepartieksiążekprzekazanebibliotecepocho-
dziłyzezbiorówbaronaJerzegoFryderykaBludowskiegoijegozięciaAdolfaBogusława
Schmelinga(ok.1750r.)orazBogumiłaRudolfaTschammera(1787),któryoprócztego
przekazałparafii1tys.florenównautrzymaniebiblioteki9.Obecniejejzbiorylicząponad
23tys.woluminów,zczegoprawie5tys.tostarodruki10.Należyzaznaczyć,żeprzezniemal
całądrugąpołowęXXwiekuzbiorybiblioteki(jakteżiparafialnegoarchiwum)zprzyczyn
lokalowychbyłydostępnedlabadańnaukowychtylkowbardzoograniczonymstopniu.
Wsamymarchiwumparafialnym(APEAC)zgromadzoneróżnorodneaktadotyczące
budowyidziałalnościKościołaJezusowegoorazzwiązanejznimgminyewangelickiejod
roku1709,atakżepewnailośćarchiwaliówowcześniejszymdatowaniu.Kwerendawjego
zasobach,któraobjęławsumieok.150jednostekarchiwalnych,pozwoliłaodnaleźćdużą
liczbędokumentówzwiązanychzmuzycznądziałalnościącieszyńskichewangelików.to
przedewszystkim:
-muzykaliawłaściwe,tzn.rękopiśmiennepartyturyigłosyutworówmuzycznych,
-księgirachunkoweipojedynczerachunki,częstopowiązanezwpisamiwksięgachfi-
nansowych,
-listyipodobnedokumentyodnoszącesiędodziałalnościosóbzmuzykązwiązanych.
Dotegowzbiorachbibliotecznychznajdujesięsporaliczbamuzykaliówdrukowanych:
śpiewników,czykancjonałów.
Analizadokumentówarchiwalnychpodkątemichprzydatnościdobadańnadmuzyką
pozwoliłanawyciągnięciekilkupodstawowychwniosków:
1.Zanajbardziejobszerneźródłoinformacjiuznaćnależyparafialneksięgirachunkowe
wrazzichzałącznikami,tzn.kwitami,rachunkamietc.Dodziśzachowałsięniemalpełny
8Por.:M.Gabryś:Pierwsidonatorzyluterańskiejbibliotekikościelnej.PrzyczynekdodziejówBiblioteki
iArchiwumim.RudolfaTschammerawCieszynie.ląskiKwartalnikHistorycznySobótka”2013,R.68,nr1.
9Wuznaniutychzasługbibliotekanazwanazostałajegoimieniem.
10Por.:J.SztuchliK,G.Ciompa-WucKa,W.GojniczeK:BibliotekaiArchiwumim.Tschammera.Muzeum
Protestantyzmu.Informator.Cieszyn2010.