Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
MałgorzataKoszembar-Wiklik,MarekKrannich
dorobekkulturyjakofragmentucywilizacjiludzkiej.Znaczeniedrugiezwiązanejest
zpotoczną,hierarchizującąinterpretacjątegopojęcia:nstopieńdoskonałości,spraw-
nościwopanowaniujakiejśumiejętności,specjalnościitd.;wysokipoziomczegoś,
zwłaszczarozwojuintelektualnego,moralnego”
.Trzeciewyróżnieniesłownikoweter-
minunkultura”odnosisiędorelacjiinterpersonalnychorazocenyzachowaniaczło-
wieka.Kulturato:ntakt,obycie,ogłada”
.
Świadomeużywaniepojęciankultura”wymagawskazaniakonkretnejdefinicji
tegoterminu,gdyżwinnymprzypadkumożnadoprowadzićdozamętupojęcio-
wego.Wujęciuantropologicznymkulturajestczęstoutożsamianazcywilizacjąijej
wytworami,którewsposóbnaturalnyniewystępują.Tegotypurozumieniekultu-
rybliskiejestA.Kłoskowskiej,którauważa,że:nglobalne,antropologicznepojęcie
kulturyobejmujeróżnepostaciezjawisk:przedmiotystanowiącewytworyiobiekty
ludzkiejdziałalności,działania,stanypsychiczneczłowieka:postawy,dyspozycje,na-
wyki,stanowiącerezultatwcześniejszychoddziaływańorazprzygotowanieiwarunek
przyszłychdziałań”5.PodobniezjawiskokulturyinterpretująStachowicziMachulik:
nEtnologiaiantropologiakulturyujmująkulturęjakosymbolicznysystempoznaw-
czy,woparciuoktóryjednostkiispołecznościkształtująrzeczywistośćspołeczną.
Kulturaobejmujetuwartościspołeczne,takiejak:normy,rzeczy,znaki,postawy,
wzorymyśleniaizachowańujmowanewperspektywiewzajemnychsymbolicznych
związkówznaczeniowych.Tradycjatychnaukprzeciwstawiasięredukowaniuistoty
zjawiskkulturytylkodozjawiskspołecznych.Zjawiskakulturowechociażzwiązane
sąimmanentniezporządkiemspołecznym,anienaturalnym(przyrodniczym)syste-
memrzeczywistościświata,stanowiąjednakrzeczywistośćontologicznieodrębną”6.
Kulturaczęstokroćprzyjmujepostaćprzekazywanegowczasiewzorcaznaczeńikon-
cepcjiprzedstawionychwformiesymboli,zapomocąktórychludzieporozumiewają
się,przechowująinformacjeorazzdobywająwiedzęiformułująswojeopinienatemat
życia.Dajesięzauważyć,iżwtejgrupieautorówkulturastanowipunktodniesienia
doprzyszłejanalizyzachowańspołecznychwsposóbocenny,jednaksamakulturanie
możebyćzwartościowanatylkonapodstawiewewnętrznegodoskonaleniaczłowieka.
Biorącpoduwagędefinicjeiinterpretacjeznaczeniowekonstruktupojęciowego
nkultura”
,możnazauważyć,żeposzczególnibadaczewzróżnicowanysposóbpo-
strzegajązakrestegopojęcia.W1951dwóchbadaczyamerykańskichKluckhohn
iKroeberpozebraniuponad150definicjiopisującychtreśćpojęciakulturysfor-
mułowałowłasnązsyntetyzowanądefinicję.Wedługtychautorównkulturasprowa-
dzasiędoschematycznychsposobówmyślenia,odczuwaniaireagowania,nabytych
iprzekazywanychgłówniepoprzezsymbole,będącetworamigrupludziizawierają-
cekonkretyzacjewpostaciartefaktów;samosednokulturystanowiątradycyjnewy-
5
A.Kłoskowska,Socjologiakultury,PWN,Warszawa1981,s.34.
6
J.Stachowicz,J.Machulik,Kulturaorganizacyjnaprzedsiębiorstwprzemysłowych,Schumacher,Kiel-
ce2001,s.25.
