Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Gromkowska-Melosik,Z.Melosik(red.nauk.),Kulturapopularna:kontekstyteoretyczneispołeczno-kulturowe,
Kraków2010
ISBN:978-83-7587-579-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
20
Kulturapopularna:kontekstyteoretyczneispołeczno-kulturowe
centracjapedagogikinasubiektywnejinterpretacjitekstumożeuniemożliwiać
zrozumienie,wjakisposób„władzatekstu”łączysięzszerszymiprocesamispra-
wowaniawładzyizogólnymporządkiemspołecznym.Podobniejakinnikry-
tycy,twierdzion,żemożnaodnieśćwrażenie,iżwpodejściuFiske’aproblemy
społeczneipolitycznemogąbyćrozwiązanenapoziomie„osobistychfantazji”.
Mamytubowiemdoczynieniaz„milczącąsubiektywnością”,któraniedążydo
rekonstruowaniapraktykspołecznych.Osobistyoptymizmczytelnikawynika
zsytuowaniainterpretowanegotekstupozaszerszymkontekstemhistorycznym
(historycznarzeczywistośćzostaje„zawieszona”).Działalnośćpolitycznazostaje
przekształconawdziałalnośćwświecietekstu,aradykalizmpolitycznywtek-
stualny.Zkoleiprzyjęciezasadyswoistejanarchiiinterpretacyjnejpowoduje,
żeistniejącyporządekekonomicznyipolitycznypozostajeniezakwestionowa-
ny.JakobrazowopiszeMcLaren,mamytudoczynieniaz„tańczącymczytel-
nikiem”,którynadajetekstomkulturowym„efemeryczneznaczenia”.Odrzuca
onwzwiązkuztympedagogikęprzyjemności,wktórej„dominującalogikajest
chwilowozastąpionaprzeziluzjęwolności”38.
Wartododać,żeobronasystemuprzedrealnązmianąspołecznąodbywasię
zapomocą„rozszerzaniakanonu”.To,cojeszczekilkalattemuuznawanebyło
za„gorsze”,„niższe”bądźnawetdewiacyjne,dziśmożebyćuważanezanormalne
inaturalne.Logikakanonupozostajejednakbezzmianisłużypotwierdzaniu
obowiązującegostylużyciaisystemuwartościgrupdominujących(dobrąegzem-
plifikacjąprocesuubezwłasnowolnianiazorientowanychnaopórformkulturo-
wychgruppodporządkowanychjestmuzykarapowa).
Itaknaprzykładjednymzcelówopozycyjnychpolitykbyładekonanonizacja
kryteriówbiałejurodykobiecejjakokryteriów„niezaprzeczalnegopiękna”,na
postawiektóregodeprecjonowanociałoAfrykanekiAzjatekjako„gorsze”.Po-
przezkonsekwentnepropagowaniehaseł„czarnepiękno”i„azjatyckiepiękno”
białakobietaprzestałabyćdoskonałymuosobieniemtego,coestetyczne.Wre-
zultaciesetkitysięcykobietzmniejszościprzestałodążyćdoupodobnieniasię
dobiałychkobietizaczęłopodkreślaćcechywłasnejurody.Mamydoczynienia
zupodmiotowieniemipewnegorodzajuemancypacją.Zdrugiejjednakstro-
nykoniecznejestpodkreślenie,żetenrodzajdekonanonizacjiustalonychdo-
tądkryteriówpięknakobiecegociałaniemanicwspólnegozwalkąspołeczną
lubpolityczną.Ktojestgłównymorędownikiemzmianwtejdziedzinie?Przede
wszystkimmagazynymodykobiecej,twórcyreklamtelewizyjnychiprzemysł
kosmetyczny.Czarneiazjatyckiepięknostałosięczęściąkanonu(choćzawsze
jakojego„pięknoegzotyczne”,jakoformaekstrawagancjimieszczącasięjeszcze,
alboraczejjuż,wnormie).Dziękitemu„różnica”przestałastanowićwidomy
38P.McLaren,C.Lankshear,CriticalLiteracyandthePostmodernTurn[w:]CriticalLiteracy:
Politics.Praxis,andthePostmodern,red.C.Lankshear,P.McLaren,NewYork1993,
s.393–394,403.
