Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Gromkowska-Melosik,Z.Melosik(red.nauk.),Kulturapopularna:kontekstyteoretyczneispołeczno-kulturowe,
Kraków2010
ISBN:978-83-7587-579-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
28
Kulturapopularna:kontekstyteoretyczneispołeczno-kulturowe
Toostatniepodejścieznalazłozrozumieniewśródbadaczyzaliczającychsię
do„zwrotuetnograficznego”przełomulat70.i80.minionegowieku,którzy
dokonaliistotnejzmianywrozumieniukulturypopularnej.Odeszlibowiemod
traktowaniajejjakoniewyszukanego,ogłupiającego,niechcianegodzieckaZa-
chodu,azaczęlijąpostrzegaćjakoniezbywalny,anawetożywczyitwórczyele-
mentobecnywżyciuludziitowgruncierzeczyponadwszelkimipodziałami
społecznymi.Coważniejszejednak,badaczecizaczęli,popierwsze,wpełnipo-
sługiwaćsięcałościowym,synkretycznymiwielofunkcyjnymantropologicznym
rozumieniemkultury,podrugie,kulturępopularnązaczęlipostrzegaćwdużym
stopniujakowspółczesnyprzejawdawniejszejkulturyludowejczyfolkloru,po
trzeciewreszcie,korzystaćzjakościowozorientowanychetnograficznychmetod
badańterenowych.Ogólnietomłodepokoleniebadaczyprzyjęłopunktwidzenia
znanyantropologiiiprzezniąpraktykowanyodpokoleń:antyesencjalizm,anty-
elitaryzmizarazemrelatywizmwrozumieniuczłowiekaikultury.
Wartotuzwrócićuwagęnarozróżnienieantropologiiietnografii,których
zakresznaczeniowyodniesionyjestdorelacjiteoria–metoda.Tenosobliwydu-
bletterminologicznymaswojądługąhistorię,zróżnicowanązresztądodatkowo
zewzględunawielośćnarodowychtradycjiuprawianiarefleksjinatematkultu-
ryczłowieka.Najegoomówienieniemamiejscawniniejszymtekście,aledla
porządkuwartopodkreślić,żepojęcieantropologiiokreślazakresiparadygmat
tegoujęcia,etnografiinatomiast–specyficznemetodybadańwypracowaneprzez
antropologię,sprowadzającesiędorozmaitychformbezpośredniegoobcowania
zbadanąspołecznościąijejkulturą,wszczególnościwywiadpogłębionyiobser-
wacjęuczestniczącą.Odrębnośćpojęciowaantropologii/etnografiiugruntowała
sięrównieżzasprawąposługiwaniasięmetodamietnograficznymiprzezinne
dyscyplinywiedzy,zwłaszczasocjologięistudiakulturowe.Togłównieprzed-
stawicieletychdyscyplinsięgnęliponiewswoichbadaniachkulturypopular-
nej,dokonującwnichwspomnianego„zwrotuetnograficznego”.Byłatozmiana
niezwykleożywczaipłodnadlarozumieniacodzienności,stądponiższeuwagi,
które–mamnadzieję–przyczyniąsiędoprzesunięciateoretycznychimetodolo-
gicznychakcentówrównieżwpolskiejrefleksjinatematkulturypopularnej.
Donajwcześniejszychetnograficznychujęćkulturypopularnejnależąpublika-
cjePaulaWillisapt.LearningtoLabourorazProfaneCulture1.Dopierwszejznich
autoruzyskałdanedziękiobserwacjiuczestniczącejiwywiadówprowadzonych
wśrodowiskubrytyjskichuczniówpochodzeniarobotniczego.Ponadtonawia-
semmówiąc,możnazauważyć,żeznalazłuniegokontynuacjęantropologiczny
paradygmatmonograficznegobadaniaspołecznościperyferyjnychiwzględnie
zamkniętychzarazem(wszczególnościodnośniedotejdrugiejcechy).Okazało
siębowiem,żespołecznośćtamaponadpokoleniowątendencjędokulturowej
1P.Willis,LearningtoLabour:HowWorkingClassKidsGetWorkingClassJobs,Farnborough
1977orazidem,ProfaneCulture,London1978.
