Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BogusławŻyłko
Gdańsk
BRACIABACHTINOWIE
PostaćidziełoMichaiłaBachtinasąobecniebardzodobrzeznaneszerokimkręgom
humanistówcałegoświata.Wciągukilkudziesięcioleci(aktywnarecepcjajegoidei
naukowychifilozoficznychzaczęłasięnaZachodziewdrugiejpołowielatsześćdzie-
siątych)przeistoczyłsięonzteoretykaihistorykapowieściwjednegoznajbardziejzna-
nychmyślicieliubiegłegowieku.Całamiędzynarodowaarmiauczonychpracowicie
rozsupływaławtymczasielicznezagadkizjegożyciaitwórczości.Wysiłkitewieńczy
moskiewskaedycjajegopismzbiorowych,którajużprzekroczyłapółmetek(zsiedmiu
zaplanowanychtomówukazałysięcztery)
1.Wydawcykażdytekstopatrująbardzoskru-
pulatnymkomentarzem,wktórymspożytkowująustaleniarodzimychiobcych„bachti-
nologów”,kontynuującwtensposóbnajlepszetradycjerosyjskiegoedytorstwa.Czytel-
nikotrzymujenietylkoniezmierniestarannieopracowanepodwzględemtekstologicz-
nymtekstypracMichaiłaBachtina,aleteżisumęwiedzyonich.
IściebenedyktyńskiestudianadbiografiąautoraProblemówpoetykiDostojewskie-
go,pobudzaneniebywalerosnącąjegosławą,szybkodoprowadziłydopoznanianaj-
ważniejszychetapówinajbardziejznaczącychzdarzeń,składającychsięnatębiogra-
fię,wtymtakżeodnoszącychsiędojegodzieciństwaimłodości.Rezultatemtych
badańprowadzonychwwielumiejscach(odmiejskicharchiwówOrła,Wilna,Odessy,
PetersburgaiSaranskapobibliotekiparyskieibrytyjskie)byłorównieżodtworzenie
sytuacjirodzinnejprzyszłegofilozofa,wtymtakżeprzypomnienieiprzybliżeniesyl-
wetkijegostarszegoopółtorarokubrataNikołaja.
Bracia(pierwsimonografiści
2nazywająich„korsykańskimi”bliźniakami)spędzili
razempierwszychkilkanaście,najbardziejdecydującychzpsychologicznegopunktu
widzenia,latżyciaichoćźniejlosichrozłączył,aodpewnegomomentuprzerwał
nawetkontaktkorespondencyjny,tojednakkażdyznich(jeśliwierzyćświadectwom)
przechowywałwpamięciciepłyobrazbratadokońcaswychdni.Sąteżświadectwa
mówiąceotym,żeinteresowalisięnawzajemswojąpracąnaukowąinaodległość
1М.М.Бахтин,Собраниесочинений,Москва(edycjazaczęłasięwroku1996;dotejporyukazały
sięczterytomy).
2K.Clark,M.Holquist,MikhaiłBakhtin,HarvardUniversityPress1984.