Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B.Adrjan,Kulturaszkoły.Wposzukiwaniunieuchwytnego,Kraków2011
ISBN:978-83-7587-657-4,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2011
12
Wstęp
szkołęzodmiennychperspektywbadawczych(Hejnicka-Bezwińska,1997,s.9).
Zmianadokonałasięwkoncepcjinauki,koncepcjiwiedzyinowegoparadygma-
tumetodologicznego.Pozwoliłotopodjąćpróbyopisaniatychobszaróweduka-
cji,któredotądniebyłyzbadanezbrakumożliwościmetodologicznych.Jednym
ztakichobszarówbyłaszkoła,adokładniejjejkultura.
Kulturaszkołyjestukłademwyuczonychzachowańirezultatówzachowań
(Linton,2000,s.47).Jestsytuacjązastanądlawszystkichwchodzącychdoszko-
ły,jesttakżeefektemfunkcjonowanialudzkiejspołeczności(Kłoskowska,1980,
s.28).Stajesięsposobemżycia,któryjestwłasnościączyprzymiotemróżnych
zespołówjednostek(Burszta,1998,s.48).Takrozumianakulturajestwłaściwo-
ściąkażdejpojedynczejszkoły.Precyzyjniejszympojęciemniż„kulturaszkoły”
wydajesięwięcpojęcie„kulturszkoły”bądź„kulturakonkretnejszkoły”.
Życiecodziennewidzianewnowejperspektywiebadawczejokazałosięistot-
nymwymiaremrzeczywistości,godnympoznanianaukowego.Przejawytego
życia,niosącezesobąwiedzęotym,conimkierujeijakiemechanizmynimrzą-
dzą,stałysięcennymźródłeminformacji,podstawąbudowaniarozległejwiedzy
natematszkoły,niemożliwejdozdobyciainnymmetodami.Życiecodzienne,
jakpisząPeterL.BergeriTomasLuckmann,jest„interpretowanąprzezludzi
rzeczywistością,którajawisięwformiespójnegoświata”(Berger,Luckmann,
1983,s.49).Badającwięcżyciecodzienne,odkrywamyświatyposzczególnych
ludzi,atymsamymodkrywamyświatszkołypoprzezbadaniejejcodzienności.
Wtensposóbmożemyobserwowaćiopisywaćkulturęszkoły.
Jedynąwłaściwąmetodąodkrywaniatakszerokiegoiwielokontekstowego
obszarubadawczegowydajesiębyćetnografia,którausamychźródełswegoist-
nieniasłużyłaodkrywaniuobcychkultur.Abyjednakopisetnograficznywypeł-
niłmożliwieintensywniepolebadawcze,niepozostawiającwnimbiałychplam,
posłużonosięmapąmentalnązaczerpniętązteoriikulturyorganizacji.Model
EdgaraScheinaporządkowałiwyznaczałwniejdośćszczegółowoobszaryba-
dawcze,wyodrębniającwkulturzetrzypoziomy:poziomzałożeń,poziomwar-
tościipoziomwytworów(artefaktów).Wytworysąnajbardziejzauważalnym
poziomemkulturyijednocześnieefektemzałożeń.Dziękiichobserwacjimożna
odkrywaćiopisywaćzałożenia,któretworząkulturęorganizacji.Wtenwłaśnie
sposóbpowstałobrazkulturyorganizacyjnejszkoły,awłaściwedwóchszkół:
małejidużej.
Książkaskładasięczęściteoretycznejiempirycznej.Częśćteoretycznazawar-
tajestwdwóchrozdziałach.Pierwszypoświęconoteoriomszkoły,prezentując
trzyperspektywy:socjologiczną,ideologicznąiorganizacyjną.Omówionotakże
zjawiskakryzysuikrytykiszkołyorazzamieszczonoprzeglądpolskichbadańpe-
dagogicznychdotyczącychszkoły.Wdrugimrozdzialeomówionopojęciaklima-
tuikulturyjakokluczowychwpoznawaniurzeczywistościszkoły,ajednocześnie
przynależnychwieludyscyplinom,odpsychologiispołecznejprzezprakseologię
ipedagogikęresocjalizacyjnąpoantropologię.Kolejnyrozdziałpoświęconopre-
