Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie.Zwrotkulturowywstosunkachmiędzynarodowych
9
polityczne,gospodarczeczywojskowe?Alerównież:czystosunkimiędzyna-
rodowepowinnyuwzględniaćkulturęwyłączniejakojedenzczynnikówje
warunkujących,obokrównoważnegozniączynnikapolitycznego,militarnego,
gospodarczego,prawnegoitd.?Naczymzatempolega„zwrotkulturowy”
wstosunkachmiędzynarodowych:czyjestkrótkotrwałą„modąnakulturę”,
czyteżzmieniawsposóbcałościowynaszemyślenieouprawianiutejdys-
cypliny,zwracającuwagęnato,żenawetdotychczasowanieobecnośćkultury
wbadaniachnadstosunkamimiędzynarodowymijestproduktemkultury
właśnie?
TeresaŁoś-Nowakstwierdza,że„odrodzeniesięproblematykidotyczącej
społeczno-etycznegoispołeczno-kulturowegowymiarustosunkówmiędzyna-
rodowychwynikaprzedewszystkimzpostępującejzgwałtownąsiłąwspół-
zależności,globalizacjiizagęszczaniasiępolastosunkówmiędzynarodowych
wstopniuniewyobrażalnymjeszcze50lattemu”
3
.Procesyglobalizacyjne
dotarłytymsamymdoświatanaukspołecznychihumanistycznych,wymu-
szającinterdyscyplinarność,bezktórejniemożliwestajesięobjęcieiprzeana-
lizowanienawetfragmentuwspółczesnejrzeczywistości
4
.
Swoistaekspansjakulturyinasycenietymterminemwieludziedzinżycia
społecznegosprawiają,żedziśprzestałaonabyćkojarzonawyłączniezczyn-
nikiemokreślającymtożsamośćgrupy,centralnymdlaantropologiikulturowej
isocjologiikultury,aleraczejperyferyjnymdlastosunkówmiędzynarodowych.
Wkroczyławtakróżneobszary,jakupowszechniającesięwskalimiędzyna-
rodowejstyleżycia,modelekonsumpcjiczyzachowaniaprofesjonalnewsferze
zawodowej,anawetwojskowości.Nanaszychoczachdokonujesię„antropo-
logizacja”stosunkówmiędzynarodowych,przyjednoczesnymnadawaniupo-
jęciukulturyzupełniewłasnych,typowychdlatejdziedzinyznaczeń.
Wniniejszejksiążcepokazanesąteróżnorodnepodejściadokultury
wteoriiipraktycestosunkówmiędzynarodowych,jejwpływnatworzenie
prawamiędzynarodowegoijegoegzekwowanie,zaprezentowanesątakżeróż-
negorodzajuinterakcje,wjakiewewspółczesnychstosunkachmiędzynarodo-
wychwchodzą,wywodzącesięzróżnychśrodowiskcywilizacyjnych,społeczne
podmiotytychstosunków,ito,wjakimstopniuichkompetencjekulturowe
izakodowanepredyspozycjewpływająnastrategiedziałania,sposobyiefekty
zachowańorazpodejmowanedecyzjenapoziomiesystemumiędzynarodowego.
Autorzyprzedstawiająwłasnestanowiskaiocenyskutkówinternacjona-
lizacjiżyciaspołecznegodlazachowaniatożsamościiodrębnościkulturowej.
Prezentowanesąróżneaspektystosunkówmiędzynarodowychiróżne,dopiero
poddawanepróbomuporządkowaniaposzukiwania,kontrowersyjneniekiedy
poglądyipunktywidzenianarolę,jakąmożewnichodgrywaćkultura,także
3
T.Łoś-Nowak,Wyjaśniaćczyinterpretować:dylematyiwyzwaniaczwartejdebatyinterpara-
dygmatycznej,„StosunkiMiędzynarodowe-InternationalRelations”2009,t.39,nr1-2,s.37.
4
H.Schreiber,Religiajakoelement...,s.55.
