Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Grupaugryjskawpierwszymtysiącleciuprzednasząerązajęłaobszary
wzakoluWołgi,wniektórychźródłachpojawiająsięrównieżinformacje,że
wczasiewędrówkiskierowałasięonanapołudnie,zajmującterenywzdłuż
rzekIsimiTobol,nawschódodUralu26.TamteżprawdopodobniePrawęgrzy
zetknęlisięzprzebywającyminastepachplemionamipochodzeniairańskiego
(ScytamiiSarmatami),coskutkowałostopniowymprzejmowaniemprzeznich
koczowniczegotrybużyciaorazzajęciemsięrolnictwemihodowląbydła.Około
pięciusetlatprzednasząerąPrawęgrzyodłączylisięodMansóworazChantów
iweszliwściślejszykontaktzplemionamibułgarsko-tureckimi.Przejęliodnich
zasadyorganizacjiwojskowejiplemiennej-międzyinnymipodziałwładzy
pomiędzyprzywódcówduchowychiwojskowych-orazelementyuzbrojenia
itaktykiwojennej,atakżestalisięjużcałkowicieludempasterskim,koczow-
niczym.Potwierdzeniemtychfaktówmająbyćpierwszerelacjehistoryczne
pochodzeniabizantyjskiego,któreuznająPrawęgrówzaszczeptureckioraz
odnotowanewjęzykuwęgierskimpozostałościtureckie(dojęzykawęgier-
skiegoweszłookołotrzystusłówpochodzeniatureckiegozwiązanychprzede
wszystkimzuprawąroliorazsferąduchową)27.
ZnacznychproblemównastręczaumiejscowienieWęgrówpodkoniecIty-
siącleciaprzednasząerąinapoczątkuItysiąclecianaszejery.Niewiadomo,
kiedyopuścilionidotychczaszajmowaneobszary,aleprawdopodobniedookoło
IVwiekunaszejeryproto-WęgrzyzasiedlaliterenynawschódodzakolaWołgi,
obejmującepołudniowączęśćtakzwanegoPrzeduraluiUralu(późniejszaBasz-
kiria(chorw.Bażkirija;węg.Baskiria))28.NowaojczyznaMadziarów-podczas
wyprawywęgierskichzakonnikówwposzukiwaniuprakolebkinarodu-została
przezdominikaninaJuliananazwanaMagnaHungaria:WXIIIwiekuwposzu-
kiwaniupraojczyznyswegoluduipogańskichwspółbracipodejmowalidomini-
kaniewęgierscydwukrotniewyprawynaWschód.Okołoroku1232dominikanin
OttonspotkałnaobszarachsąsiadującychzKaukazemWęgrów,którzymieli
muudzielićwskazówekdoodnalezieniasiedzibjegoludu.Opierającsięnaich
relacji,wyruszyłwroku1235bratJulianztowarzyszamiiwbaseniejednego
zdopływówWołgi(najprawdopodobniejnalewymjejbrzegu)znalazłludrozu-
miejącyjęzykwęgierskiiprzechowującypamięćowędrówceswychwspółbraci
naZachód29.
Zagreb:SrednjaEuropa,2007,s.44-45;W.Felczak:HistoriaWęgier.Wrocław-Warszawa-
Kraków-Gdańskódź:ZakładNarodowyim.Ossolińskich,1983,s.15-17.
26Por.L.Kontler:PovijestMa!arskeł,s.45.
27Por.J.Snopek:Węgrył,s.9;W.Felczak:HistoriaWęgierł,s.15;L.Kontler:Povi-
jestMa!arskeł,s.46.
28Wedługinnej,notabenebardzokrytykowanejtezyPrawęgrzyulokowalisięwówczasna
terenachstepówpółnocnokaukaskich.Por.W.Szymański,E.Dąbrowska:Awarzy.Węgrzył,
s.151.
29Ibidem,s.153.
24