Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
RyszardNycz
PrzytoczyłemwierszStevensawprzekładzieMiłosza(choć
sąiinnetłumaczenia);nieprzypadkowo.Miłoszbowiemjestau-
toremważnejpolemiki-iartystycznej,idyskursywnej-przy
okazjiktórejformułowałwłasnąwizjęzadańliteraturywobec
rzeczywistości.JakkolwiekwielepoetyckichdążeńimyśliSte-
vensamogłobysięwydawaćbliskichpolskiemupoecie,Miłosz
nietainiechęciwobecswegostarszegoamerykańskiegokolegi.
Widziwnimbowiemucieleśnieniedążeniadoodwróceniasię
odświata,dotraktowaniaopisujegoelementówwyłączniejako
pretekstudlawłasnejsubiektywnejwizji,doapologiiautonomii
literatury.WdługimkomentarzuzawartymwŻyciunawyspach
(awcześniejiwkrótkiejnociewWypisachzksiągużytecznych)
Miłoszomawiaszczegółoworozmaitetechnikiiwysiłkiwłożone
wopisaniegruszekjakgdybywidzianychporazpierwszy(czy
teżmożeopisywanychkomuś,ktonigdyichniewidział),konklu-
dując(niebezpewnejsatysfakcji),żesposoby,którymiposłużył
sięStevens,niesąwystarczające,żebyuchwycićistotęgruszko-
watości.Jakmożnasądzićniechęćbudzićmogłonietyleniepo-
wodzeniewysiłkupoetyckiegoprzedstawienia,coraczejdocho-
dzącadogłosuwtejpoezjisceptycznarezygnacja,zjakąStevens
nodsądzał”(jeślimożnasiętakwyrazić)poezjęodrzeczywisto-
ści,odmawiająctejpierwszejwszelkichmimetycznychzdolno-
ści.Wistocie,nicodleglejszegoodpostawyMiłosza,niżowa
niewiarawrzeczywistośćigrzechzaniechaniawysiłkujejuka-
zywania.Widaćtodobrzewpolemiceartystycznej,któramiała
miejsceznaczniewcześniejniżwspomnianapolemikadyskur-
sywna(boprzedpółwieczem),itowważnympoemaciePoziemi
naszej,gdzie-wsłuszniesławnymfragmencie-czytamy:
Asłowozciemnościwyjawionebyłogruszka.
Krążyłemdokołaniegopodskakująctopróbującskrzydełek.
Akiedyjuż-jużpiłemzniegosłodyczoddalałosię.
Więcjadocukrówki-wtedykątogrodu,
Złuszczonabiałafarbadrewnianychokiennic,
Krzakdereniuiszelestprzeminionychludzi.
Więcjadosapieżanki-wtedyzarazpole
Zatym,nieinnym,płotem,ruczaj,okolica.
