Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
BarbaraSzóstyk,KatarzynaSchier
ŚwiatowaOrganizacjaZdrowiastworzyładefinicjępojęciaDdzieckonie-
pełnosprawneD,określającąDtakiedziecko,którebezspecjalnychulgani
pomocyzzewnątrzjestcałkowicie,długotrwalelubwznacznymstopniu
niezdolnedouczestnictwawgrupieprawidłoworozwiniętychizdrowych
rówieśnikówD(Borkowska,2005,s.7).
NiepełnosprawnościąruchowąokreślasięDwszelkiezaburzeniawfunkcjo-
nowaniunarząduruchuczłowiekaD(Borkowska,2005,s.9).Etiologiaidyna-
mikatychzaburzeńbardzozróżnicowane,toznaczyniepełnosprawność
możewystąpićnaskutekróżnychprzyczyn,np.wadwrodzonych,uwarunko-
wańgenetycznych,zapalenia,urazów,wypadków,nowotworów,atakżeuszko-
dzeńlubzaburzeńukładunerwowego.Ichkonsekwencjąjestograniczenie
sprawnościmotorycznej.Specyfikaniepełnosprawnościruchowejpolegana
fizycznejodmiennościdziecka,dotyczącejwygląduzewnętrznegoirozwoju
motorycznego.Uszkodzenialubdeformacjeciałazauważalneiwiążąsię
zobniżeniemsprawnościruchowej(Obuchowska,1999).
Różnorodnośćprzyczyn,zarównowrodzonych,jakinabytychpokazuje,że
każdądysfunkcjęnależytraktowaćindywidualnie.Analizującprzyczyny
wrodzonychirozwojowychdysfunkcjinarządówruchuzperspektywyme-
dycznej,możnawyróżnićmutacjegenowe,chromosomowelubwobrębie
listkówzarodkowych.Możliwejesttakżeoddziaływanieróżnychszkodliwych
czynnikówwokresieokołoporodowymiporodowym,atakżewpierwszych
miesiącachilatachżyciadziecka.Najczęstszeznichtom.in.porodyurazowe,
powikłaniadziałańleczniczych,uszkodzeniardzeniamózgowegoorazurazy
termicznepowodująceoparzenia(Arusztowicz,Bąkowski,1989).
Wanaliziefunkcjonowaniadzieckazdysfunkcjąnarząduruchumaznaczenie
to,żewadymogąpojawićsięwróżnychetapachżyciadziecka.Zdarzasię,że
dzieckoprzychodzinaświatzwidocznymdefektemlubteżuszkodzeniepojawia
siębądz
·uwidaczniawznaczniepóz
·niejszymokresierozwoju.Istotnyjesttakże
zakresuszkodzeniaciała.Możebyćonograniczonyidotyczyćjednej,konkretnej
częściciałalubteżobejmowaćznaczneodcinkinarządówruchu,utrudniającich
podstawowefunkcje(Arusztowicz,Bąkowski,1989).
Ponadto,jakpodkreślająniektórzyautorzy,np.Kowalik(2005),niepełno-
sprawnośćniedotyczywyłączniedysfunkcjiwobrębienarząduruchu.
Zaburzeniaczynnościmotorycznychwiążąsiętakżezespołecznymfunkcjono-
wanieczłowieka.Osobyniepełnosprawnemajączęstoograniczonązdolnośćdo
pełnegouczestnictwawżyciuspołecznym.Niepełnosprawniruchowodo-
świadczająwieluproblemówpsychicznych,któremożnarozpatrywaćwdwóch
aspektach.Popierwsze,uosobyzdysfunkcjąnarząduruchumogąwystąpić
zaburzenianiektórychfunkcjiukładunerwowegoihormonalnego,mogące
bezpośredniozaburzaćfunkcjonowaniepsychiczne.Drugiaspektproblemów
psychicznychosóbniepełnosprawnychjestniecobardziejzłożony.Uszkodzenia