Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wdyskusjachnadnarodemczęstowystępujepojęciezbiorowości
etnicznych.Wskazanejestwięcjegookreślenienapoczątkudalszych
rozważań.Istniejewieleokreśleńodnoszącychsiędokategoriietnicznych.
Tutajtrzebazwrcićuwagęnadwatypyzbiorowościokreślanychtą
nazwą.Niesąonecałkowicieprzeciwstawne,leczstanowiąpodstawę
biegunowychtypwkontinuumpojęciowego.Sąto:(1)grupyetniczne
pierwotnelubarchaiczne,lubtradycyjnei(2)grupyetnicznecząstkowe
irozproszonezbioryopodobnejkulturzetradycyjnejfunkcjonujące
wobrębiewiększychspołeczeństw.Tepierwszeniesątutajgłwnym
przedmiotemzainteresowania.Istniejąjednakformyprzejściowemiędzy
jednymadrugimtypem.Dlategowłaśnieużytopoprzedniookreślenia
„kontinuum”idlategotrzebapodaćcharakterystykęobuzbiorowości
wramachoglnejkategoriizbiorowościetnicznych.
Pierwotna,
tradycyjna
zbiorowość
etniczna,
czyligrupaetnicznajesttomałaspołecznośćpowiązanaściśle
zterytorium,ktremadlaniejznaczenienietylkopraktyczne,jako
podstawabytu,aletakżesymboliczno-magiczne.Jesttogrupabezpośred-
nichnawykowychstyczności,powiązanazwiązkamisąsiedzkimi,okulturze
folklorystycznej,ludowej,bardzojednolitejdlacałejspołecznościimało
zmiennej,tradycyjnej.Jejczłonkombrakświadomościhistorycznej
isamorefleksji,alezewzględunabliskośćkontaktwinawykowy
charakterpodobieństwazachowaństanowiąoniścisłąwsplnotę.
Rozpatrywanezpunktuwidzeniaantropologiikulturowejgrupyte
stanowiąjednostkękultury.Pojęciejednostkikulturyzostałosformułowane
przezRaoulaNarolla,służącjakonarzędziebadańnadspołeczeństwami
pierwotnymi(Naroll,1973).Ztegowzględuniemożeonobyćodniesione
zewszystkimiszczegłamidoanalizybardziejzłożonychtworwkulturo-
wych.Mimotouważam,żestanowibardzoużytecznypunktwyjścia
socjologicznejanalizykulturnarodowych—przyuwzględnieniukoniecz-
nychmodyfikacji.
Przedprzystąpieniemdoprbyodniesieniasiędosporuhistorykw,
socjologwczyantropologwkulturynatematcharakteruimetrykikultur
narodowychtrzebaustalićkryteriaidentyfikująceiwyodrębniającekultury
narodoweinarodyjakojednostkikultury.
Ustaleniepodstawowychkryteriwwyznaczającychjednostkękultur
pierwotnychbyłorezultatemdługichiżmudnychzabiegwpolegających
nazestawianiuiporwnywaniubadawczejpraktykiwielukompetentnych
autorwstudiującychiopisującychspołeczeństwapierwotneitradycyjne.
19