Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zwarte,zwykleprzygraniczneobszary,zachowujązwiązkizpaństwem
lubkrajempochodzenia,ktryjestichpoza-granicznąmetropolią.Niejest
tojednakkategoriajednolitaijednoznacznieokreślonaaniłatwado
określenia.Wprawiemiędzynarodowymodczasupierwszejwojny
światowejtrwaposzukiwanieadekwatnejimożliwejdoprzyjęciadefinicji
mniejszości.Jednazaktualnychdefinicji,rozpatrywanawPodkomisji
NarodwZjednoczonych,autorstwaJulesaDeschênesa,określamniejszość
jako„grupęobywatelijakiegośpaństwastanowiącąliczebnąmniejszość
iniezajmującądominującejpozycji,posiadającącechyetniczne,religijne
ijęzykowerżniącesięodcechwiększościpopulacji,mającąpoczucie
solidarnościwewnętrznej,kierującąsię—przynajmniejimplicite—
zbiorowąwoląsamozachowaniaiosiągnięciarwnościzwiększością
wświetleprawaipraktyki”(Stavenhagen,1990,s.164–165).Socjologowie
dodefinicjimniejszościwłączająstwierdzeniewłaściwegojejpewnego
upośledzenia,ujmującjązewzględunajejsytuację,anieliczebność
(Heckmann,1992).
Takierozumieniemniejszościszczeglniewyraźnieprzedstawia
RogerBrubaker.Autortenokreślamniejszość„niejakostatyczną
demograficznąkategorię,alejakodynamicznąpostawępolityczną”
(Brubaker,1995,s.112).Takpojętemniejszościzewzględuna„etnokul-
turowepokrewieństwo”należądo„zewnętrznychojczyzn”.Ichzewnętrzne
powiązanianapotykająoprpaństworganizowanychwspłcześniena
zasadzienarodowejinietolerującychwieloetnicznościwswoichgranicach.
Problemścisłegookreśleniamniejszościnabieraszczeglnegoprak-
tycznegoznaczeniawwczas,gdydomagająsięoneprawnegouznania
iochronywłasnychinteresw,wysuwająpostulatyautonomiikulturowej,
anawetadministracyjnej,tworząwłasnepartiepolityczne.Przyznanie
statusumniejszościizwiązanejztymochronyintereswstanowiistotny
problemdlawielukategoriiimigrantwwrżnychpaństwachpodkoniec
XXw.Zwłaszczadlatych,ktreżyjąwrozproszeniu,sąjednak
mniejszościąnarodowąwewłasnymprzekonaniu.WStanachZjed-
noczonychŻydzi,Irlandczycy,Polacylubinni„etnicy”nienosząnazwy
mniejszości.Sągruntowniejprzetopieniwamerykanskim„tyglu”,nawet
jeślimająświadomośćswegopochodzeniaisentymentdla„korzeni”.
Rozproszonezbiorowościetniczneokulturzecząstkowejietniczne
mniejszościsąważnymobiektembadaniazjawisknarodowych.Nietę
formęetnicznościmiałjednaknamyśliMausswspominającopojawianiu
sięnieciągłościiprzenikliwościnawpływyinnych,obcych,najczęściej
22
