Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
MarekRymsza
wmyślzałożeńDurkheimowskiejDsolidarnościorganicznej”(por.Durkheim
2011),jakowarunekkoniecznyspołecznegozakorzenieniajednostek.
Niejestjednaktak,żeludzieposzukująpracystabilnej,etatowej,na
dłużejchcączwiązaćsięzprzedsiębiorstwem,apracodawcyteoczekiwania
poprostulekceważąi-kierującsięwłasnymiinteresami-wymuszająroz-
wiązaniaelastyczne,wtymumowyśmieciowe.Gdybyproblembyłwswej
naturzeDjednostronny”,rozwiązaćbyłobygoznaczniełatwiej.Politykaspo-
łecznamawystarczająceinstrumentyformalno-prawne,abyzachowania
pracodawcówzmienić.Jednakopróczaspołecznychzachowańpracodawców
trzebauwzględnićrównieaspołecznezachowaniacharakteryzującewielupra-
cobiorców.Wspołeczeństwieryzykapłynnejpóźnejnowoczesnościniestałość,
nieprzewidywalnośćcharakteryzujewielezachowańspołecznych,wtymza-
chowaniaobustronstosunkówpracy.Młodziludzie,którymcoraztrudniej
jestwejśćnarynekpracy(por.Racław2012),owszem,chcielibystabilnego
zatrudnienianawarunkachkodeksowych,alezachowującprzytympełnię
Dmożliwościwyboru”zwłasnejstrony,abyprzypadkiemnieprzegapićjakiejś
zewnętrznejokazjizawodowegoawansu.DNaprawy”,moimzdaniem,wyma-
gająwięcniepracodawcyjakotacy,alestosunkispołeczne,wtymstosun-
kipracy.Kluczowepytanieodnośniedonowejkwestiispołecznejwmoim
przekonaniubrzmiwięcnietyle:Djakzorganizowaćdobrąpracę?”,ile:Djak
wzmacniaćwięzispołeczne?”,atrofiiktórychwspółczesnestosunkipracy
sądobrąilustracją.
Niejestłatwoznaleźćreceptę,jakutrzymaćspójnośćspołecznąwwa-
runkachpostępującejekonomizacji(utowarowienia)stosunkówspołecznych,
rosnącejindywidualizacjizachowańjednostekorazsłabnącychtradycyjnych
więzispołecznych.Paradokspóźnejnowoczesnościpoleganatym,żewsytu-
acjirosnącejpresjinaswobodęwyboruwłaściwiewszystkiego,rośnieliczba
tych,którzytegowyborusąfaktyczniepozbawieni;żewsytuacji,gdyjednostki
oczekujądostępudowszystkichinstytucjiżyciaspołecznego,najlepiejbezja-
kichkolwiekwarunkówwstępnych,rośnieliczbaobywateliznajdującychsięDna
marginesiegłównegonurtu”,comożnaokreślićjakostanspołecznegowyklu-
czenia.Cowięcej,politycznapoprawnośćupatrujeszansinkluzjiwogranicza-
niukontrolispołecznejprzezDrozmiękczające”redefiniowaniepodstawowych
instytucjiżyciaspołecznego,takabystawałysięDbardziejdostępne”.Prowadzi
tojednakprostądrogądodalszejatrofiiwięzispołecznychiskutkuodwrotnego
dozamierzonego-czylizwiększaniasięliczbyjednostekspołecznienieza-
korzenionych,wyalienowanych.Dlategojestemprzekonany,żekluczemdo
rozwiązanianowejkwestiispołecznejjestwięziotwórczapolitykaspołeczna,
zogniskowanawokółkwestiisolidarnościiprzynależności(por.Börner2013),
atakżeobywatelstwaspołecznego.Tworzącjejprogram,trzebauwzględnić,ale
zarazemprzekroczyćramyDurkheimowskiejsolidarnościorganicznejzwiąza-
nejzpracąijejspołecznympodziałem.Ujmująctonajprościej,rozwiązanie
nowejkwestiispołecznejwymaganowejpolitykispołecznej.
