Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
techniczniekulturstarożytności.CywilizacjaIndusu
zajmowałaobszarwielkościprawie1,5mlnkm²ibyła
rozleglejsząodstarożytnychEgiptu,Mezopotamiiczy
Chin.Największemiastamiałydo100hapowierzchni.
Rozwiniętasiećkanalizacyjnairepublikańskiustrój
znaczącowyprzedzałyswojąepokę.Zadziwiająco
niewielkajaknaoweczasyarmiatychkupieckichmiast-
państwniebyłajednakwstaniezatrzymaćprących
zpółnocykoczowniczychnajeźdźców.Amri,Balakot,
Dwarka,Ganweriwala,Harappa,Kalibangan,Lothal,
Mohendżo-DaroczyRangpurniedorobiłysię
rozpoznawalnościMemfis,BabilonuczyNiniwy.Około
1300r.p.n.e.falanadciągającychprzełęczami
HindukuszuindoeuropejskichAriówzmiotłalokalnych
władców,narzucająckrainiepięciurzekwłasnąkulturę
ijęzyk.Miałostaćsiętoschematem,którypowtarzałsię
zkoszmarnąregularnościąnatychterytoriach.
DziśwAzjimiejscemkluczowymstrategiczniejest
bogatywropęnaftowąBliskiWschód.Jednakprzed
powstaniemkapitalizmugłównymźródłembogactwa
ipozycjibyłaziemiauprawna.Amałogdzienanaszej
planeciejestonalepszaniżwpółnocnychIndiach.Totam
tworzyłysiębogaterolniczekrólestwa.Tooichłupieniu
marzylikoczownicyzAzjiŚrodkowej.Tojezająćchciały
środkowoazjatyckieimperia.Pendżabpozostawałodtego
czasuprzezwiekiterenempogranicza.Przechodziłzrąk
dorąkmiędzyPersamiaIndusami,AleksandremWielkim
aImperiumMajurów,PartamiapaństwemKuszan.
Granicaprzesuwałasiękilkasetkilometrówwtęlub
wtamtą,aleprawiezawszeobszarówbyłstykiemdwóch
imperiów,miejscemwymianyiwojny.Byłsceną
kolejnychkonfliktówzbrojnychiprzecinaniasięszlaków,
lokalnymjądremciemności,gdziekolejnedynastie
toczyłyzesobąbojeiginęływwalceobramędoIndii.
ToniedalekimiprzełęczamiHindukuszu,wokolicy
dzisiejszegoKabulu,przełęcząChajberskąwdzierałysię
nasubkontynentfalekolejnychnajeźdźców–Ariowie,
Sasanidzi,Grecy,Scytowie,Kuszanie,Chionici,Kidaryci,
BialiHunowie,Arabowie,GhaznawidziiMongołowie.
