Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
mogli?JakMarekmógłtopowiedziećijakJolamogławtouwierzyć?Te
zdaniawracałydomniewręczmaniakalnie.Towówczasdotarładomnie
świadomość,żeżyjęwświeciepomówień,prowokacji.Todziwne,ale
rodzicestaralisięnaswychowywaćwjakiejśnieświadomości.Dopiero
znaczniepóźniej,jużpośmiercimamy,dowiedziałemsię,żeonaipozostali
członkowierodzinyzjejpokoleniaorazstarsi,utrzymywalinasw
niewiedzy.Tematwojny,tematlatpowojennychnigdyniebyłporuszanyw
naszejobecności.Dziśjużwiem…czynilitozostrożności.Przecieżdzieci
mogłycośwypaplać,powiedziećoczymś,oczymusłyszelibywczasieich
rozmówiwiedzaotymmogładotrzećdotzw.Dsłużb”.Nawetotym,że
wujek
Joachim
był
autorem
zdjęć
z
Powstania
Warszawskiego
dowiedziałemsiędopieropodkonieclatsiedemdziesiątych,wostatnim
rokutamtejdekady.Wiedzęoswejzaszczytnejsłużbiedlaojczyzny
ukrywałnawetprzedrodziną.
Milicjawykazałasięaktywnością,pomorskaprasainformowałao
odzyskanychdobrach:kożuchy,radia,telewizory.Pisanoteżowandalach,
wyolbrzymianostarty.SpalonaciężarówkabyłapodobnoDbardzocenna”,
niszczonoDkulturę”,książkizulicyGarncarskiejtrafiłydopobliskiej
Raduni.Warchoły,element,touczestnicywydarzeń.Markawśród
zatrzymanychniebyło.Dziśprzypuszczam,żebyłonjednymz
prowokatorów.Współpracowałzmilicjąjużznaczniewcześniej,jeszcze
przednaszympoznaniem…jakwielumoichówczesnychznajomych…
Państwomilicyjne,trzebawnimżyć,byzrozumiećjakgłębokowkraczaw
życiewnimżyjących.
Kilkapoświątecznychdniprzebiegłospokojnie.Wtymczasie
wielokrotniewybierałemsięnaspacerpomieście.Kawiarniebyływtym
czasieprawiepuste.Wchodziłemnakilkachwildoniektórychznich,tui
ówdziezamawiałemjakąśkawę,lampkęwina.Przystolikusiedziałem
jednakzazwyczajsam.Szareismutneświęta.Wokółprzygnębienie.
Spotkaniznajomiwrozmowachzemnąwciążwracalidogrudniowych
wydarzeń.Mówionoosetkachofiar.Dopieropoponaddziesięciulatach,po
Sierpniu80’rokudowiedziałemsię,takjakiwiększośćPolaków,żeofiar
Grudniabyłoprawiepięćdziesiąt.Ofiaryśmiertelnetojednakniewszystko.
Byłżal,przygnębienie.Strachprzedsiłązła.Kogowichobliczu
obchodziłymojelubelskiedoświadczenia.Pokilkudniachświątecznej