Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Jednązklasycznychteorii,odnoszącychsiędoistotyprocesukarnego,jest,
wywodzącasięzniemieckiejnaukiprawa,koncepcjaprocesukarnegojako
stosunkuprawnego.Wteoriiprawaprzyjmujesiępowszechnie,żenastosunek
prawnyingenereskładająsiętrzyelementy,tj.podmiotystosunku,przedmiot
stosunkuorazuprawnieniaiobowiązkistronstosunku1.Wedletegoujęciapro-
ceskarnyjeststosunkiemprawnym,któryzawiązujesięmiędzysądemastro-
nami,macharakterpublicznoprawnyipozostajewciągłymruchu,zależnieod
stadiówprocesu.Określoneprawemuprawnieniaiobowiązkiprzysługujące
iobciążającesądorazstronyprocesowekształtująichwzajemnepowiązania
izależności,tworzącwcałokształciestosunekprawno-procesowy2.
Nagruncieomawianejteoriiwyrażonopogląd,żepodstawęprocesukar-
negostanowipodejrzenie,żemiędzyspołeczeństwem(państwem)aoskar-
żonymwytworzyłsięstosunekopartynaprawiekarnymmaterialnym,pole-
gającynatym,żeoskarżony,poprzeznaruszenieprzepisówprawakarnego
materialnego,stałsiędłużnikiemspołeczeństwa(państwa),którewefekcie
uzyskałoprawodomaganiasięwymierzeniaoskarżonemukarylubprzynaj-
mniejśrodkazabezpieczającego3.Powyższystosunekmożnaokreślićmia-
nembazowegostosunkuprawno-materialnego.Najegotlezawiązująsię
stosunkiprawno-procesowe.Stosunkiprawno-procesowepowoływane
napodstawienormprawaprocesowego.Normytezjednejstronywpływają
nakonkretnykształtposzczególnychstosunkówprocesowych(ichpowsta-
nie,zmianę,ustanie),zdrugiejzaśsamesięwpowstaniuiistnieniutych
stosunkówurzeczywistniają4.Zawiązaniestosunkówprawno-procesowych
następujewmomenciewszczęciaprocesu,aichtreściąwzajemneprawa
iobowiązkipodmiotówtychstosunków5.
1
J.Nowacki,Z.Tobor,Wstępdoprawoznawstwa,Warszawa2007,s.49-50.
2
J.Skorupka,Istotaprocesukarnego,[w:]Systemprawakarnegoprocesowego,tomI:Zagad-
nieniaogólne.Cz.1,red.P
.Hofmański,Warszawa2013,s.137.
3
S.Śliwiński,Polskiproceskarnyprzedsądempowszechnym.Zasadyogólne,Warszawa
1948,s.49.
4
J.Skorupka,Istotaprocesukarnego…,s.139.
5
M.Siewierski,J.Tylman,M.Olszewski,Postępowaniekarnewzarysie,Warszawa1974,s.15.