Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RolaSandomierzaniesprowadzałasięjednaktylkodokwestii
polityczno-gospodarczychczyośrodkaadministracjipolitycznej.
Ukształtowanieterenumiasta(...)predysponowałojerównieżdo
pełnieniaszczególnejrolikultowej,którakontynuowanabyławokresie
chrześcijańskim.JestbowiemSandomierzjednymznielicznychmiast
wPolsce,mogącymposzczycićsiętrzemapoświadczonymiw
niepodważalnysposóbipochodzącymizfundacjikrólewskich
kościołami,podwezwaniamiNajświętszejMariiPanny,św.Piotrai
św.JanaChrzciciela,niewspominającoinnych,jaknieistniejącyjuż,a
pochodzącyzokresuchrystianizacjiipoświadczonyjakonajstarszy
(obokśw.Piotralubśw.Jana),kościółpodwezwaniemśw.Mikołaja,
kościółśw.WojciechastojącyongiśnaprzedmieściuCzwartek,św.
Pawłanawzgórzu,biorącymodniegonazwę,czyśw.Jakuba.Ilość
ośrodkówkultureligijnegowSandomierzuwokresieśredniowieczai
idącazatymkoncentracjakleruwgrodzieskłoniłanawethistoryka
StanisławaKętrzyńskiegodoopowiedzeniasięzateorią,żetowłaśnie
tutajznajdowałasiędrugapognieźnieńskiej,„zaginiona”metropolia
kościelnaPolski,obejmującaobszarwschodnichobszarówpaństwa.W
tensposóbpodwzględemrolisakralnejSandomierzwysuwałbysię
nawetprzedtakznaczneiwyrosłejeszczezokresu
wczesnośredniowiecznegosłowiańskiegrody,jakKraków,Poznańczy
Wrocław.Obecnebyłytutajkultyświętychrzadkowystępującew
innychmiejscachPolski,jakdlaprzykładuśw.Pryski,czyteż
szczególne,miejscowe,jakbł.Sadokai48dominikańskich
MęczennikówSandomierskich”.(GrzegorzNiedzielski,Sandomierz
mityczny,Sandomierz2012,s.11-12).
PopodzialepaństwapolskiegoprzezBolesławaKrzywoustegojego
dawneziemiezostałyprzekształconewksięstwa,atezkoleipo
zjednoczeniuziempolskichprzezWładysławaŁokietkaprzyjęły
nazwęwojewództw.WojewództwosandomierskiebyłowKoronie
pierwszymcodowielkościpowojewództwieruskim,mimoiżwroku
1474wyodrębnionozniegowojewództwolubelskie.Sięgałoonopoza
RadomnapółnocyiażprawiepodSanoknapołudniu.Wschodnią
granicęstanowiłaWisła(tylkoziemiastężyckaznajdowałasięnajej
prawymbrzegu).NazachodzieSandomierskiesięgałoprawiepo
Jędrzejów,aPińczówznajdowałsięjeszczewjegogranicach.
PierwszymudzielnymksięciemsandomierskimzostałHenryk
Sandomierski,jedynypolskikrzyżowiec,któryzorganizowałwyprawę
doPalestyny,bywalczyćubokurycerstwazachodniegowobronie
