Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wprzypadkuróżnychwyciągówzzastosowaniemróżnychliniikomórkowych
(invitro),wtymkomórekneuronalnych.Mechanizmtegodziałanianiejestcał-
kiemjasny,aleniejestzwiązanyzindukcjąenzymówantyoksydacyjnych.Poza
działaniemcytoprotekcyjnymwyciągizróżeńcadziałajągłównieantydepresyjnie
iantystresowo.Wyciągzróżeńcastandaryzowanynazawartośćsalidrozydu(4%)
wbadaniunazwierzęcymmodeluchronicznej,średnionasilonejdepresjipowo-
dowałzwiększeniestężeniaserotoninyorazliczbyneuronówwhipokampieprawie
dopoziomuzwierzątkontrolnych(bezwywołanejdepresji).Działanieanksjolitycz-
newyciągu(wdawkach25-75mglkgm.c.)zostałopotwierdzonenamodeluzwie-
rzęcymzwykorzystaniemuniesionegolabiryntukrzyżowego(elevatedplusmaze)
czyczasuzastyganiawbezruchu(freezingbehavior).Efektbyłznamiennystaty-
stycznie,zwłaszczawnajwyższejdawce,iporównywalnydodiazepamu(wdawce
2mglkgm.c.).Przyczymniestwierdzonozaburzeńwruchliwościzwierzątani
działaniasedacyjnego,cozostałopotwierdzonesłabymwiązaniemwyciąguijego
składnikówzreceptoremGABA.
Wyciągstandaryzowanyna3%rozawinyi1%salidrozydu(dawki5-20mglkgm.c.)
wykazywałdziałanie„adaptogenne”iprzeciwlękowewtestachwymuszonegopływa-
nia(skrócenieczasubezruchuwsposóbporównywalnyzwyciągiemzzieladziuraw-
caorazwydłużenieczasupływania)orazzwiększałaktywnośćzwierząt(wydłużony
czasczuwania).Cociekawe,wśródzwiązkówwystępującychwekstrakcienajsil-
niejsząaktywnośćwykazywałsalidrozyd,rozawinybyłymniejaktywne,alenasila-
łydziałaniesalidrozydu.Znaczeniecałegokompleksuzwiązkówczynnychkorzeni
Rhodiolaroseapotwierdzonowbadaniuwydolnościfizycznejnamodeluzwierzę-
cym.AktywnybyłtylkowyciągzkłączaR.rosea(zawierający3,02%rozawinyi0,89%
salidrozydu),podczasgdywyciągzR.crenulata(zawierałtylkosalidrozyd-2,05%)
niewpływałnawydolnośćzwierząt.PopodaniuwyciąguzR.roseaodnotowanoteż
wyższązawartośćadenozynotrifosforanu(ATP)wmitochondriachkomórekmięśni
szkieletowychbadanychzwierzątpowysiłkuvsgrupakontrolnaorazgrupaotrzymu-
jącawyciągzR.crenulata.
Mechanizmydziałaniawyciąguniedokońcajasne.Możnawykluczyćznaczący
wpływnaukładGABA-ergicznyoraznaaktywnośćmonoaminooksydazy(działa-
nieinvitrowdośćwysokichdawkach).Stwierdzononatomiastwbadaniunazwie-
rzętach(króliki),uktórychwywołanostresprzezunieruchomienie,że7-dniowe
doustnepodawaniewyciąguzróżeńcalubsalidrozydupowodowałoobniżenie(sty-
mulowanejwarunkamistresu)stężeniawekrwikinazyp-SAPKlp-JNK(stress-acti-
vatedproteinkinase/JunN-terminalproteinkinase),tlenkuazotu(NO)ikortyzolu.
Wszystkieteczynnikicharakterystycznedlaprzewlekłegostresu,któryzaburza
homeostazęukładuHPA.
16
1.Ośrodkowyukładnerwowyorazstanywyczerpaniafzycznegoiumysłowego