Lekcje myślenia (obywatelskiego)

Krzysztof Koc

Uzyskaj dostęp

ISBN/ISSN:

978-83-232-3410-4

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

Rok wydania:

2019

Liczba stron:

282

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Koc, Krzysztof. Lekcje myślenia (obywatelskiego). Red. . Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2019, 282 s. ISBN 978-83-232-3410-4

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Koc, K.

T1 Lekcje myślenia (obywatelskiego)

PB Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

PP Poznań

YR 2019

SN 978-83-232-3410-4

Bibliografia BibTex:

@Book{ 206476, author = "Koc, Krzysztof", editor = "", title = "Lekcje myślenia (obywatelskiego)", publisher = "Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza", year = "2019", address = "Poznań", isbn = "978-83-232-3410-4" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Koc, Krzysztof

ED -

TI - Lekcje myślenia (obywatelskiego)

PB - Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

CY - Poznań

PY - 2019

SN - 978-83-232-3410-4

ER -

Netografia (standard APA):

Koc, Krzysztof. Lekcje myślenia (obywatelskiego) [baza danych online] Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2019 [dostęp: 22 07 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/lekcje-myslenia-obywatelskiego-krzysztof-koc-206476.

lekcje języka polskiego, lekcje myślenia, rozwój i zdolność myślenia

Książka poświęcona jest temu, jak lekcje języka polskiego mogą inicjować, wspierać oraz rozwijać zdolność myślenia, w tym myślenia o współczesności. Autor pokazuje, na czym ta aktywność umysłowa polega, zarówno w kontekście filozoficznym (tu istot...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-232-3410-4

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza

Rok wydania:

2019

Liczba stron:

282

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Podziękowania 10
Lekcje myślenia o świecie 12
Wstęp12
CZĘŚĆ I 20
Myślenie o świecie – dialog edukacji z filozofią Hannah Arendt 20
Tkanina Penelopy, czyli o potrzebie i kruchości myślenia. Rozważania w perspektywie filozoficzno-edukacyjnej 20
Rozdział 120
1.1. Dlaczego Arendt?20
1.2. O czym myśleć?22
1.3. Myślenie a zdobywanie wiedzy (w filozofii i edukacji)24
1.4. Motywowanie do myślenia28
1.5. Myślenie sokratejskie a sens kształcenia dzisiaj30
1.6. Krajobraz po huraganie – efekty nauczania a efekty myślenia33
1.7. Pułapki myślenia36
„Nie ma rozpusty gorszej niż myślenie”. Niemyślenie jako dewastacja różnorodności świata 40
Rozdział 240
2.1. Deprawowanie myśleniem a deprawowanie niemyśleniem41
2.2. Niemyślenie, czyli „uprawianie” zła47
2.3. Niemyślenie – sojusznik ideologii51
2.4. „Dla takich, którzy myślą, święte nie jest nic” – antytotalitarny gen myślenia55
2.5. Ludzie „wyciągnięci z ukrycia” – odwaga myślenia58
2.6. Edukacja polonistyczna – między tworzeniem więzi a nakładaniem więzów60
Obrona polityczności edukacji polonistycznej 63
Rozdział 363
3.1. Język(i) polityki a język(i) edukacji63
3.2. Polityczne postrzeganie świata67
3.3. Troska o świat, czyli polityka jako działanie (obywatelskie)69
3.4. Polityka jako sztuka opowiadania o świecie73
3.5. Edukacyjność polityki76
„Oto nasz świat” – istota wychowania obywatelskiego 81
Rozdział 481
4.1. Vita activa – człowiek w przestrzeni publicznej81
4.2. Porządek społeczny jako wyzwanie dla wychowania obywatelskiego84
4.3. Przestrzeń publiczna jako przestrzeń wychowania obywatelskiego91
4.4. Szacunek, odpowiedzialność i odwaga – aksjologia obywatelskości94
4.5. Zdumienie jako źródło świadomości obywatelskiej99
Diagnozy współczesności – wyzwania dla koncepcji wychowania obywatelskiego 104
CZĘŚĆ II 104
Myślenie jako pragnienie sensu – w stronę edukacji obywatelskiej 104
Rozdział 5104
5.1. Portret współczesnej młodzieży – diagnoza reporterska104
5.2. U źródeł koncepcji metodycznej. Dydaktyczne odczytania wyzwań współczesności113
5.2.1. Obserwacja świata z perspektywy wewnątrzszkolnej114
5.2.2. Od obserwacji świata do diagnozowania wyzwań edukacyjnych119
5.3 Różnorodność jako problem, czyli kilka myśli na temat wielokulturowości w edukacji129
5.4. Mapa współczesnego świata, czyli odkrywanie znaczenia przestrzeni138
5.5. Uczeń jako obywatel świata, czyli o czytaniu mapy na lekcji języka polskiego141
Jak opisywać świat? Świadectwa myślenia 148
Rozdział 6148
6.1. Wyzwanie koncepcyjne148
6.2. Rzeczywistość opisana czy wykreowana? Europejskość a orientalizm150
6.3. Europejskość w edukacji polonistycznej – kłopoty z pojęciem153
6.4. Zmienność współczesnego świata – kłopoty z opisem157
6.5. Szkoła czytania współczesności według Przemysława Czaplińskiego – dialog literaturoznawstwa z dydaktyką159
6.6. Ku myśleniu krytycznemu163
Szkolna narracja o uchodźcach (przykład refleksji obywatelskiej) 172
Rozdział 7172
7.1 Kryzys solidarności a formacyjny wymiar edukacji172
7.2. Opowieści o uchodźcach jako źródło trudnych pytań176
7.3. Kontener – studium spotkania z uchodźcą180
7.4. Obywatelskość jako zaangażowanie185
Część III 192
Jaki jest świat… Reporterskie egzemplifikacje 192
Reporterskie „oswajanie” świata 192
Rozdział 8192
8.1. Reportaż w ujęciu filozoficznym192
8.1.1. Filozofia postrzegania świata193
8.1.2. Filozoficzny status bohaterów w reportażach196
8.1.3. Filozofia faktu w reportażach197
8.1.4. Reporterska filozofia „oswajania” świata200
8.2. Edukacyjna wartość reportażu202
8.3. Reporterskie myślenie – studium czterech przykładów (wprowadzenie)210
Reporterski egzystencjalizm. Trębacz z Tembisy. Droga do Mandeli Wojciecha Jagielskiego 212
Rozdział 9212
9.1. Ku reportażowi egzystencjalnemu212
9.2. Pasja reportera – Mandela214
9.3. Przebłyski sensu216
9.4. W poszukiwaniu sensu – między pasją a pustką218
Inność a obcość ‒ (foto)reporterskie fascynacje niepoznawalnością świata. 13 wojen i jedna Krzysztofa 222
Rozdział 10222
10.1. Antropologia fotoreportażu222
10.2. Autentyzm w fotoreportażu226
10.3. Zaangażowanie a wyobcowanie227
10.4. Fotoreporterskie światoodczucie229
Odzyskiwanie pamięci w reportażach Małgorzaty Szejnert (na przykładzie Domu żółwia. Zanzibaru) 233
Rozdział 11233
11.1. Pamięć i historia234
11.2. Ślady pamięci – domy235
11.3. Mentalność a wielokulturowość237
11.4. Poetyka konkretu a refleksja aksjologiczna239
11.5. Fotografie a pamięć240
Tajemnice zła i pamięci w Jakbyś kamień jadła Wojciecha Tochmana 244
Rozdział 12244
12.1. Reportaż a rewanż pamięci245
12.2. Walka o pamięć247
12.3. Metafizyka zła251
12.4. Antropologia pamięci252
Zakończenie255
Bibliografia263
Nota bibliograficzna272
Indeks osobowy274
Summary (The Lessons of (Civic) Thinking. Polish Language and Literature Education in the Face of Contemporary World280

Kreślącliniępodziałumiędzyprawdąaznaczeniem,poznaniemamyśleniemorazpodkre-

ślającważnośćtegorozróżnienia,niechcętymsamymnegowaćzwiązkumiędzymyślowym

poszukiwaniemznaczeniaapoznawczymposzukiwaniemprawdy.Stawiającnierozstrzygnięte

pytaniaoznaczenie,ludziekonstytuująsięjakoistotypytające.Zzapoznawczychpytań,na

któreznajdująodpowiedzi,wyzierająkwestienierozstrzygalne,zdasię,całkowiciezbędne

izawszetakokreślane.Jestwięcejniżprawdopodobne,żegdybyludzieutracilipragnieniesensu,

którenazywamymyśleniem,igdybyzaprzestalizadawaniapytańpozbawionychodpowiedzi,

toutracilibynietylkozdolnośćdowytwarzaniatychrzeczymyślowych,którenazywamydzie-

łamisztuki,leczrównieżzdolnośćdozadawaniapytańrozstrzygalnych,naktórychopierasię

wszelkacywilizacja.Wtymsensierozumjestapriorycznymwarunkiemintelektuipoznania

Wproponowanejprzezemniekoncepcjinamysłunadwspółczesnymświatem

nalekcjachjęzykapolskiegocelemjestskupienieuwaginaludziachjakoistotach

pytającychosensy,oznaczeniapostaw,zjawisk,procesów.Niekwestionująctego,

codlaedukacjipolonistycznejbyłoijestważne,czylijejwymiarupoznawczego,

chciałbymprzyjrzećsiębliżejukrytymzatymwymiarempytaniomoświatistniejący

wokółnas,którenaderczęstodotycząkwestiinierozstrzygalnych.Naczympolega

wychowanieobywatelskie?Wjakimstopniuedukacjamawprowadzaćmłodych

ludziwprzestrzeńpolityki?Jakdoświadczeniewielokulturowościwpływanarelacje

zinnymi?Jakwwielokulturowejrzeczywistości,wobecłatwościprzemieszczania

sięizjawiskamigracjikształtowaćpostawypatriotyczneczyobywatelskie?Jak

uczyćdostrzegania,rozumieniaiakceptacjiskomplikowanejstrukturywspółczes-

negoświata,wsytuacjigdywmediachczywpolitycemamydoczynieniajednak

zuproszczonąwizjąrzeczywistości?Jakąwartośćmatradycjawświeciemasowej

konsumpcjiikomunikacji?Jakchronićsięprzedodradzającymisięrazporaz

tendencjamiautorytarnymi,totalitarnymiczynacjonalistycznymi?Jakzapobiegać

próbomnarzucanialudziomnjedynejsłusznej”wykładniróżnych,nierzadkobardzo

skomplikowanychprocesówczyzjawisk?Jakwspieraćzaangażowaniemłodych

ludziwsprawypubliczne,wsytuacjibrakuzaufaniadoinstytucjipaństwowych

idominującegoprzekonania,żewsferzetejosiągasięsukcesdziękizachowaniom

nieetycznym?Jakobjaśniaćmłodzieżyistotęwspółczesnychkryzysówzwiązanych

choćbyzterroryzmem,pogłębiającąsięprzepaściąmiędzypoziomemżyciaboga-

tychibiednychspołeczeństw,zmigracjamiczyzagrożeniamidotyczącymiśrodo-

wiskanaturalnego?Jakrealizowaćwychowaniejęzykowewsytuacjipowszechnego

korzystaniaztechnologiisprzyjającejkomunikacjiskrótowej,uproszczonej,schema-

tycznej,atakżegdywpraktycekomunikacyjnejdominujejęzykperswazji,agresja

językowa,wykorzystujesięmechanizmytypowedlanowomowyczypropagandy?

Jakukazywaćhoryzontaksjologicznyiznaczeniewyborówmoralnychwświecie,

wktórympowszechnastajesięekonomizacjawartości?20Sątotylkoprzykładowe

19Tamże,s.66-67.

20Zob.M.F.Sandel,Czegoniemożnakupićzapieniądze.Moralnegranicerynku,przeł.A.Chro-

mik,T.Sikora,Warszawa2013.

Brak wyników

Lekcje myślenia (obywatelskiego)

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra