Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Jaworska,LEKSYKONRESOCJALIZACJI,Kraków2012
ISBN:978-83-7850-132-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2012
D
Dewiacjespołecznemłodzieży
Pojęciedewiacjispołecznychobejmujetakiepostawyizachowania,
któresąniezgodnezogólnieprzyjętymiwspołeczeństwieustaleniaminorma-
tywnymilubaksjologicznymi.Abymówićozachowaniudewiacyjnym,należy
wykazaćjegoniezgodnośćzprzyjętymiwdanejkulturze,nadanymterytorium
iwokreślonymczasienormamipostępowania(niezgodnośćznormą).Określenie
normywnaukachspołecznych(wtymwpedagogiceipsychologiiresocjalizacyj-
nej)niejestzadaniemprostym.Wprzeciwieństwiedomedycyny,wktórejzapa-
tologiczne(„nienormalne”)uznajesięwszystkoto,coodbiegaodogólnieobser-
wowanychstandardów(np.szóstypalecuręki),określenienormywresocjalizacji
musiobejmowaćinnekryterianiżjedyniepowszechnośćwystępowaniazjawiska.
Wtakimbowiemujęciuprzejawyzachowańdewiacyjnych(np.agresję,prze-
stępczośćczyuzależnienia)musielibyśmy–zaEmilemDurkheimem(2007)–
uznaćzazjawiska„normalne”zpowodupowszechnościichwystępowania.Wna-
ukachdotyczącychresocjalizacjizadewiacyjneuznajesiętezachowania,które
niosązesobąelementkrzywdylubcierpienia–zadawanegoinnemuczłowie-
kowi,społeczeństwulubsamemusobie.Mówiącozachowaniachdewiacyjnych,
wskazujesięzatemnaichznaczeniewwytwarzaniustanuspołecznejdestrukcji
(Podgórecki,1969).Kryteriazaliczaniazjawiskadoobszarudewiacjispołecz-
nychobejmują(Urban,2000):naruszenianormiwartości,destrukcyjnośćzacho-
wania;potępieniespołecznedlaprzejawianychzachowań,występowaniewskali
masowejlubwwiększejzbiorowości.SławomirSobczak(2006)kryteriatepoda-
jewwątpliwość,wskazującna:
a)nieselektywnośćkryteriumpotępieniaspołecznego(niektórezzachowań
szkodliwychiniebezpiecznychniesąpotępianeprzezspołeczeństwo,
np.przekraczanieprędkościnadrodze);
b)zmiennośćpreferencjiwartości(normyiwartościulegająznacznymprze-
mianom,zwłaszczawczasachkulturymasowej,istałejekspozycjinainfor-
