Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
uwagęwielubadaczyskupiato,cobyłodługotabuizowaneipomijanewinter-
pretacjach,aprzecieżwsamychtekstachidyskursiespołecznymobecne(nawet
jeślitylkowyrażanemetaforycznie,znakowoisymbolicznie),czylinazachowaniach
homoseksualnychiwszerokimsensieseksualnych.Lekturypłcizatemtotakżepro-
jektliteraturoznawczy,którywzamierzeniuniżej(wyżej!)podpisanegomiałtakże
stworzyćszansęnanoweodczytanieznajomychtekstówpoprzezperspektywępłci
iseksualności,coteżsięwznacznejmierzeudało.Noweinterpretacjeznanych
tekstówumieszczamywdzialeHKanoninaczejczytany”,tekstywspółczesne,które
jużwsamejmateriifabularnej,wopowiadanejhistoriizawierająmniejczybardziej
otwarte,czytelnewątkiseksualneanalizujemywdzialeHspółczesnewypadki”.Tu
naprzykładdochodzidosformułowaniadośćradykalnegoichybanieoczekiwanego
związkumiędzyliteraturąhomoseksualnąaparadygmatemromantycznym;łączni-
kiemmiędzyjednymadrugimdoświadczeniemjestWitoldGombrowicz.Towjego
twórczości,zwłaszczawTrans-Atlantyku,doszłoporazpierwszydotegoswoistego
zawiązania,wktórymromantycznawzniosłość,cierpienieiposłannictwo(por.ry-
cerzyostrogi)połączonezostałyzGonzalemiskonfrontowanezarównozjego
homoseksualizmem,jakiideologiąHsynczyny”(wmiejsceojczyzny).Wzwiązku
zproząhomoseksualnąmożnabynapisaćwtórąHlegendęromantycznąiszyder-
ców”
2
,tymrazemzamiastMrożka,RóżewiczaiGombrowiczapodsuwającnazwiska
Witkowskiego,Musiała,Żurawieckiego,Jabłońskiegoiwieluinnych.Pisząotym,
nieomalsuflująctakiprojekt,WojciechŚmiejaiBłażejWarkocki,aletakżeAgnieszka
MrozikiIzdebska.Zakreslekturzostałgraniczonytylkodopolskich(kon)tekstów,
gdyżintuicjaipraktykainterpretacyjnapokazują,jakwielejesttudozrobienia
(tj.odczytania).Pojawieniesięwostatnichlatachsporejgrupytekstówjawnie
gejowskich(Musiał,Witkowski,Żurawiecki,Jabłoński,Krzeszowiec,Szczygielski),
stwarzanowąjakośćwtymzakresieiwytwarzapoledodyskusjizparadygmatem
niewypowiadalnegopożądaniahomoseksualnego,którydominowałwdawniejszej
literaturzepolskiej(Breza,Andrzejewski,Iwaszkiewicz,Gombrowicz,Mach),co
taktrafnienazwałiopisałGermanRitz(cytowanywwieluartykułach).
Jakwiadomo,dziśanikategoriapłci,anikategoriaseksualnościniepozwa-
lająnajednoznaczne,poczciweinterpretacje,potekstachJudithButler,Hélène
Cixous,JuliiKristevejiwieluinnych,wtympolskichbadaczek(por.MariaJanion,
GrażynaBorkowska,AnnaNasiłowska,JoannaMizielińska,IngaIwasiów,Bożena
Chołuj,EwaKraskowska,KrystynaKłosińska,KazimieraSzczuka,JoannaBator,
AgnieszkaGraff,EwaHyżyitd.)wiemy,żesątozakażdymrazemkonstrukty
psychiczno-kulturowe,jakościzatemzmienneihistoryczniekształtowane,będące
skrzyżowaniempragnieńerotycznychzespołecznymdyskursempłciowym,jego
przyzwalającymiirestryktywnymiwątkamiorazzprzyrodzonąjednostcepotrzebą
gryzwszelkimispołecznyminakazami/zakazami.HCzytaćpłeć”dzisiaj,toznaczy
chciećodszukaćwtekścieliterackim(atenjesttylkofragmentemszerokiegotekstu
kultury!)miejsca,wktórychpłećsięobjawiaiprzemawia,zadaćpytanieostano-
wisko,zktóregoprzemawia,odpowiedziećnapytanie,dlaczegowłaśnieztakiego
2
Por.MartaPiwińska,Legendaromantycznaiszydercy,PIW
,Warszawa1973.
–9–
