Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Wprowadzenie
imigracji28.Interesującąnaskategoriąposługujesięprzedewszystkim
MieczysławDąbrowski,odnoszącdoegzystencjalnegodoświad-
czeniajednostkiwspołeczeństwachwielokulturowych,związanego
zpoczuciempsychicznegodyskomfortu29,jakrównieżdomodelutoż-
samościorazstatusubyciaemigranta,znajdującegosięmiędzynkultu-
rami,etnosami,krajami”30.
Nieterytorialnerozumieniepomiędzysprawia,żeotrzymuje
onoszerokiezastosowanie,którewtekstachliterackichpozwalaba-
daćdesygnatyautoidentyfikacjioraztransformacjitożsamościowych.
UpodstawtakiejkoncepcjistoidialogowośćskierowanakuInnemu
ijegoinności,nawetgdyowymObcymstajesięlubjestdlasiebieto
samoindywiduum.‘Byciepomiędzy)oznaczawówczas-przynie-
uniknionychantagonizmach-wewnętrznystanzdialogizowania;lęk
przedObcymłączysięzciekawościąInnego,apostawaksenofobicz-
nazotwarciem.Trwaniepomiędzyjestnaznaczoneciągłązmianą,
swoistymprzemieszczaniemsię(displacement)ról,miejscipozycji,co
kreujerzeczywistośćotwartą,nieustabilizowanąiwieloznaczną.
Tonieustającenapięcie-dialektykapermanentnegoniedomknię-
cia,niedookreślenia,ponawianegodefiniowaniasię-sprawia,żekate-
goriapomiędzymożebyćniezwyklepłodnazwłaszczawbadaniach
pisarzywielojęzycznych,twórców-emigrantówlubautorówtzw.po-
graniczakulturowego.Znajdujetoswojeodzwierciedleniewpracach
naukowych,naprzykładwmonografiiKorneliiĆwiklak,którauznaje
granicęzamiejscelubstanpośredniodpowiadającyodrębnejkatego-
riipomiędzy31.OdwołującsiędoMartinaHeideggera,wartoprzy-
pomnieć,żetowkonfrontacjizgranicączłowiekokreślaswojąistotę.
28Zob.np.:MałgorzataZduniak-Wiktorowicz,E-Migranten.ZwischenPolen
undDeutschland,w:PolnischeLiteraturinBewegung:dieExilwelleder1980erJahre,
red.DanielHenseler,RenataMakarska,Bielefeld2013,s.31-46.Lub:Małgorzata
Zduniak-Wiktorowicz,ProzamiędzyPolskąaSzwecją.Otożsamościwdoświadcze-
niu,w:Międzyjęzykami,kulturami,literaturami.Polskaliteratura(e)migracyj-
nawBerlinieiSztokholmieporoku1981,red.EwaTeodorowicz-Hellman,Janina
Gesche,współpracaMarionBrandt,AnnaRyłek-Kostowska,DanutaSerwotka,
Sztokholm2013,s.254-270.
29MieczysławDąbrowski,Swój/Obcy/Inny.Zproblemówinterferencjiikomuni-
kacjimiędzykulturowej,Warszawa2001,s.23.
30Idem,Tekstmiędzykulturowy.Oprzemianachliteraturyemigracyjnej,Warsza-
wa2016,s.86.
31Zob.KorneliaĆwiklak,Bliscynieznajomi.Górnośląskiepograniczewpolskiej
iniemieckiejproziewspółczesnej,Kraków2013,s.27.