Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Semantykaliminalności
23
swojedoświadczenieegzystencjalnegopogranicza.Wutworachlite-
rackichtakapostawamożeukrywaćsięzaspecyficznymtypemautora-
-narratora-bohatera,zaautobiograficznąkreacjąjegolosów.Chodzitu
oegzystencjęjednostkiliminalnej,którącharakteryzujeumiejętność
penetrowaniaróżnychprzestrzenikulturowychijęzykowych,psycho-
logicznazdolnośćzmianyróliprzystosowaniasiędoinnegootoczenia
orazmediacyjnośćwynikającaześwietnejznajomościodmiennych
skryptówkulturowych.
Dodajmyjeszcze,żefunkcjęnadrzędnychwyznacznikówlubsyg-
nałówtekstowejliminalności(wznaczeniuznoszeniaustalonych
granicestetycznychwutworzeliterackim)mogąpełnić:Popierwsze
zmianakodu54skutkującahybrydyzacjąjęzyka(zdialogizowa-
niemodmiennychsystemówwerbalnych),podrugieposłużeniesię
technikąkolażu55-połączeniemróżnychtradycjiinawiązań,
prowadzącymdopowstaniaotwartegopolaodnośnikówintertekstu-
alnychpodtrzymującychpamięćliteratury56,apotrzecieludyczność,
rozumianatutajwnawiązaniudoBachtinowskiejkoncepcjikarnawa-
lizacji57.Podobniejakśrodkowafazarytuałówprzejściapolegaona
nazawieszeniu(zakwestionowaniu)prawrządzącychnnormalnym”
światem,coprzejawiasięwestetycefragmentu,wycinko-
wości,epizodyczności,alerównieżwzabawie,błazenadzie
iironii58.Wszystkietrzyelementytekstowegoznoszeniagranicze
szczególnąuwagąprześledzęwpisarstwiePetera(Piotra)Lachmanna.
54NatalieHess,CodeSwitchingandStyleShiftingasMarkersofLiminalityin
Literature,nLanguageandLiterature”1996,nr5(1),s.5-18.
55ElisabethBronfen,BenjaminMarius,HybrideKulturen,op.cit.,s.14.
56JakzauważaR.Lachmannnpamięćtekstujestjegointertekstualnością”,
gdyżprzestrzeńmiędzytekstamijestwłaściwąprzestrzeniąpamięci,akażdytekst,
zmieniającnarchitekturę”,wktórąsięwpisuje,zmieniateżsferępamięci.Zob.
RenateLachmann,Mnemotechnikaisymulakrum,w:Pamięćzbiorowaikulturowa.
Współczesnaperspektywaniemiecka,red.MagdalenaSaryusz-Wolska,przeł.Artur
Pełka,Kraków2009,s.307in.
57Zob.LucyKay,ZoëKinsley,TerryPhillips,AlanRoughley,Introduction,
w:MappingLiminalities:ThresholdsinCulturalandLiteraryTexts,red.iidem,
Bern2007,s.9.
58Wobszerniejszysposóbproblemprzekraczaniagranictekstowościiliteracko-
ściprzedstawia:DorotaUtracka,Transgresjeiliminalnośćtekstu.Międzyestetyką
fragmentua„karnawałem”transmedialności,nAnnalesUniversitatisPaedagogicae
Cracoviensis.StudiaPoetica”2015,t.3,s.36-67.
