Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
17
Wglobalnejgospodarcelinieuskokusągłębokie.Pojawiłysię,
ponieważwzintegrowanejgospodarcewzintegrowanymświecienie
zawszeto,conajlepszedlaindywidualnegoaktoralubinstytucji,jest
dobredlasystemu.Odpowiedzialnośćzapowstaniepewnychpo-
ważnychrysspoczywanienaekonomii,lecznapolityce.Niestety,
niewiedzieliśmy,gdzietelinieuskokuprzebiegają,dopókikryzys
ichnieodsłonił.Dziśjesteśmymądrzejsi,leczistniejeniebezpieczeń-
stwo,żenadalbędziemyjeignorować.Politycyzaklinająsię:nNigdy
więcej!”.Naturalnieskupiąsięjedynienapoświęceniukilkukozłów
ofiarnych–nietylkodlatego,żesystemtrudniejzmienić,leczrów-
nieżdlatego,żegdybyprześledzilisystemowerysy,okazałobysię,
żeniektóreprzebiegająprzeznichsamych.Podjęciedziałaństanie
sięszczególnietrudne,jeśliszybkipowrótgospodarkidozdrowia
wywołapoczuciezadowoleniazistniejącegostanurzeczy.Dlatego
niniejszaksiążkajestpróbązastanowieniasięnadostrzeżeniamiwy-
nikającymizobecnegokryzysu,lepszegozrozumieniatego,cozłego
sięstało,oraznakreśleniatwardychdziałań,którepomogąrozprawić
sięzkryzysemizapobieckolejnymwprzyszłości.
Zacznijmyodtego,copowszechnieuważasięzaźródłoobecnego
kryzysu,którypoczęściwynikazpoprzednich6.Podkonieclat90.
XXwiekuwielekrajówrozwijającychsię(dlazachowaniazwięzło-
ściużywamterminunkrajerozwijającesię”wodniesieniudokrajów
ostosunkowoniskimdochodziepercapita,aterminunkrajeuprze-
mysłowione”wodniesieniudokrajówowysokimdochodzieperca-
pita),któreprzezjakiśczasbalowałyzapożyczoneodinnychpaństw
pieniądze,naglepostanowiłoodstawićhulankiizacząćoszczędzać,
zamiastwydawać.Japonia,druganajwiększagospodarkaświata,
6
Więcejnatematbadańzob.M.Brunnermeier,nDecipheringtheLiquidityandCreditCrunch,2007-2008”,
JournalofEconomicPerspectives23,nr1(Winter2007),s.77-100;G.Gorton,Information,Liquidity,andthe(Ongoing)
Panicof2007,NBERWorkingPaper14649,NationalBureauofEconomicResearch,Cambridge,MA,2009;
D.DiamondandR.Rajan,nTeCreditCrisis:ConjecturesaboutCausesandRemedies”,AmericanEconomicReview99
(2009),s.606-610.Natematkryzysunapisanowielebardzodobrychksiążek,m.in.GillianTett,Fool’sGold(NewYork:
FreePress,2009),RichardPosner,AFailureofCapitalism(Cambridge,MA:HarvardUniversityPress,2009);Andrew
RossSorkin,TooBigtoFail(NewYork:Viking,2009),orazDavidWessel,InFedWeTrust(NewYork:CrownBusiness,
2009).
