Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
podkreślaEwaRewers,figurąponowoczesnegomiastaniejestjużflâneur,lecz
Dobcy”17.DObcy”jestpojęciemczęstostosowanymwobecosobynieznajomej,
nieznanej,odmiennejkulturowo-nienależącejdodanejgrupy,środowiska.
TakpojmowanaDobcość”niewątpliwiekojarzysięzturystązwiedzającym
miasto.JednakżekategorięDobcości”możnatakżerozpatrywaćzinnychper-
spektyw.Wartotuprzywołaćopiniedwusocjologów:GeorgaSimmlaiFlor-
ianaZnanieckiego.
Simmelzaznacza:
Jeżeliwędrowaniejakobrakzwiązkuzwszelkimkonkretnympunktemprzestrzeni
jestpojęciowoprzeciwieństwemtrwałegoprzywiązaniadodanego,konkretnego
punktu,tosocjologicznaformaDobcości”stanowiwpewnejmierzesyntezęobydwu
tychokreśleń.Zjawiskotoujawnia,żestosunekdoprzestrzenijestzjednejstrony
warunkiem,zdrugiejzaś-symbolemstosunkudoczłowieka.Niemamytunamyśli
Dcudzoziemca”(derFremde)jakowędrowca,którydziśprzychodzi,jutroodchodzi,ale
osobę,któradziśprzychodzi,jutrozaśzostaje-niejakopotencjalnegowędrowca,
któryaczkolwiekniewyruszyłdalej,niezrezygnowałteżcałkowiciezowejswobody
przychodzeniaiodchodzenia[...]oddaleniewobrębiestosunkuoznacza,żeosoba
bliskajestdaleko,obcośćzaś,żebliskoznajdujesięosobadaleka18.
DObcy”toktoś,ktoprzychodzizzewnątrzdodanejgrupy,wnoszącwniąswoje
elementykulturowe,alecałyczasznajdujesięnajejmarginesie,wpewnym
sensiejestwykluczony.Zjednejstronynależydogrupy,zdrugiejnie.Wtym
rozumieniuDobcość”toDszczególnepołączeniedwóchprzeciwieństw:bli-
skościidystansu.Abyktośbył»obcy«,musiistniećwnaszymcodziennym
doświadczeniu”19.
TrochęinaczejpostrzegaproblemDobcości”Znaniecki,któryuznajetę
kategorięzarelatywną.DObcym”jestsięwobecjakiejśkonkretnejgrupylub
jednostkitylkowtedy,gdyjestsięprzeznichdoświadczanymjakoDobcy”.
ZatemwarunkiemDobcości”jeststyczność,któramusizaistniećnapodłożu
rozdzielnychukładówwartości,adziejesiętakwówczas,gdymiędzypartne-
ramistycznościpowstajeniezgodnośćznaczeń.DObcy”toten,ktowkracza
naterengrupy,którastanowizamkniętyukładwartościspołecznych20.Tak
17Zob.E.Rewers:Post-polis.Wstępdofilozofiiponowoczesnegomiasta.Kraków2005,s.76.
18G.Simmel:Socjologia.Przeł.M.Łukasiewicz.Warszawa1975,s.504-505.
19K.Podemski:Socjologiapodróży.Poznań2005,s.27.
20Zob.F.Znaniecki:Studianadantagonizmemdoobcych.W:idem:Współczesnenarody.
Warszawa1990,s.300.
—18—
