Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
JoannaIżykowska
niestetyodcieńpejoratywnywoczachkrytyków,którzyprzyznają
pierwszeństwoninspiracji”inoryginalnci”2.
Dziśzainteresowaniecorazszerszegogronaleśmianologów
zdajesięnapowrótzwracaćkubaśniowymopowieściompoety,
dziękiczemuPrzygodySindbadaŻeglarzazyskująkolejne,
znaczniedojrzalszeibardziejinteresująceanalizykrytyczne.
Wrazznowymikomentarzamipoświęconymiprozieorientalnej
bezustanniepowracateżzasadniczepytanie:czyzbiórbędących
twórcząreinterpretacjąprzygódSindbadaŻeglarza,bagdadzkiego
obieżyświatawywodzącegosięzBaśnitysiącaijednejnocy,istot-
nieokreślićmożnamianemhistoriiskierowanejwyłączniedo
młodzieży?Nieulegawątpliwości,BolesławLeśmianrzeczywi-
ścienosiłsięzzamiaremnapisaniahistoriidedykowanejdzieciom,
takiewszakżeżyczeniewyraziłjegozleceniodawcaMortkiewicz.
AleczymimototomPrzygódSindbadaŻeglarza,którypodpo-
włokąfascynującychmorskichpodróżykryjetakżegroteskowo
ukazanąbrutalnośćifrywolnyerotyzm,nadalmacechyinnych
tekstówzaliczanychdokanonuliteraturydziecięcej?Odpowiedź
natopytanieokazujesięowieletrudniejsza.
JolantaŁugowskawksiążceBajkawliteraturzedziecięcej
podejmujepróbęzdefiniowaniaklasycznegomodeluopowieści
tworzonejzmyśląodziecięcymczytelniku.Badaczkazwraca
uwagęmiędzyinnyminatakieelementy,jakszczęśliwezakoń-
czenieutworu,jegościsłązwartośćkompozycyjną,stypizowane
sylwetkiwystępującychtambohaterówczyniedookreślonyczas
imiejsceakcji3.SpośródwszystkichprzytoczonychzaŁugowską
wyznacznikówbaśnidziecięcej,dofabułyPrzygódSindbada
Żeglarzajednoznacznieodnieśćmożemyjedynieumowność
czasuimiejsca.MimożeoryginalneprzygodySindbadazopo-
wieściSzeherezadymoglibyśmyosadzićnajpewniejwlatach786-
809n.e.(wtedyteżnaterenieBagdaduwładzęsprawowałwspo-
mnianywfabuleutworuhistorycznykalifHarunar-Raszid4),to
2M.Pankowski:Leśmian,czylibuntpoetyprzeciwgranicom.Lublin1999,
s.153.
3Zob.J.Ługowska:Bajkawliteraturzedziecięcej.Warszawa1988,s.15.
4Zob.M.Kowalska:Średniowiecznaarabskaliteraturapodróżnicza.Kra-
ków1973,s.74.