Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przezrozkoszkudojrzałości…
21
którereprezentujezasadęprzyjemności,drugitoego(jawniej)-
reprezentującezasadęrzeczywistości20.Dotegotypupodwójnej
zależnościowielelepiejpasujezwiązekzachodzącymiędzySind-
bademiDiabłemMorskim;pokażdejniebezpiecznejpodróży
głównybohaterpowracadodomuzmyśląotym,bytymrazem
pozostaćubokuwujaprzezdłuższyczas,jednakżezarazpojawiać
sięmusiprześladującySindbadaantagonista,kuszącyniefrasobli-
wegomłodzieńcaperspektywąkolejnejprzygody.Sindbadulega
podszeptomswojegowewnętrznegoid,pragnieniaprzyjemności,
całyczasnaprzemianbalansującmiędzyobowiązkiemżycia
rodzinnegoamorskimifantazmatami.Sytuacjataulegazmianie
dopierowówczas,gdydochodzidopogodzeniadwóchkorespon-
dującychzsobąaspektówżycia21.
NainnychzasadachopierasięrelacjamiędzySindbadem
aHindbadem,jużbowiempodczaspierwszegospotkaniaSindbad
odczuwagłębokiniepokójnawidokkogoś,zkimzmuszonyjest
dzielićoblicze,aichwięźnaznaczonazostałagłębokim,obustron-
nymantagonizmem.Podróżnikniedążydozintegrowaniasię
zalternatywnąwersjąsiebie,jakbyłotowprzypadkuDiabłaMor-
skiego.Tymrazemdochodzidozupełnegoodrzuceniasobowtóra,
poczymnastępujeteżucieczkazwyspy.
AnnaCzabanowska-Wróblelsłuszniezauważa,żenniema
uLeśmianadwóchSindbadów,ajednazprzygód,wktórejpojawia
sięwrogi,wstrętnyinienawistny«(PSŻ,s.42)sobowtórHin-
dbad,przedstawiazaniepokojenieizagrożeniemożliwościątakiej
podwójności”22.EpizodoodcieniusobowtórowymzPrzygody
pierwszejprzywodzinamyślraczejdobrzeznanezliteraturydoby
romantyzmu,apowracającetakżewujęciumodernistycznym,
wyobrażeniaojasnejiciemnejstronieludzkiejpsyche,mierzenie
sięczłowiekazzamieszkującąjegoduszęcząstkądemoniczną.
20B.Bettelheim:Cudowneipożyteczne.Oznaczeniachiwartościachbaśni.
Przeł.D.Danek.Warszawa1996,s.141.
21AnalogięmiędzypodświadomościąSindbadaipostaciąDiaaMorskie-
godostrzegaGrzegorzLeszczyński,którywrogaSindbadauznajezawcielenie
nieokiełznanejwyobraźni.Zob.G.Leszczyński:Młodopolskalekcjafantazji.
Oprzełomieantypozytywistycznymwliteraturzefantastycznejdladzieci.War-
szawa1990.
22A.Czabanowska-Wróblel:Baśńwliteraturze…,s.221.